تجدید نظر خواهی همواره یکی از مهمترین مراحل دادرسی در انواع دعاوی از جمله دعاوی ملکی محسوب می شود که نقش سرنوشت سازی در نتیجه دادرسی ایفا می کند. این مرحله از دادرسی دارای قواعد و تشریفات رسیدگی ویژه ای است که رعایت آن ها برای پذیرش سریع و قطعی درخواست آن ضروری است. در صورت عدم آشنایی با این قواعد و مقررات در نتیجه عدم رعایت آن ها دادخواست مربوطه رد شده و هزینه های بیشتری به فرد متقاضی تحمیل خواهد شد. در این مقاله از گروه وکلای تهران مدافع می توانید با چگونگی ارائه این درخواست در دعاوی ملکی و قوانین و مقررات ناظر به این مرحله در روند دادرسی آشنایی کامل پیدا کنید.
تجدید نظر خواهی ملکی چیست؟
تجدید نظر خواهی به یک مرحله بالاتر از مرحله رسیدگی بدوی گفته می شود که یکی از طرفین دعوا می تواند به استناد جهاتی که جهات تجدید نظر خواهی گفته می شود از رای دادگاه بدوی درباره موضوع پرونده تجدید نظر خواهی کند. با استفاده از این مرحله، نظام دادرسی می تواند نقایص و ایراداتی که در رای دادگاه بدوی وجود دارد را برطرف نماید. بنابراین آشنایی با قوانین و مقررات این مرحله برای هر یک از طرفین که از رای دادگاه بدوی متضرر شده است اهمیت بسیار زیادی دارد. ارائه این درخواست در دعاوی ملکی که موضوع اصلی آن ها ملک یا املاک مشخصی است تجدید نظر خواهی ملکی نامیده می شود که یک تجدید نظر خواهی حقوقی است و بر اساس قانون آِیین دادرسی مدنی انجام می شود. تجدید نظر در امور حقوقی با امور کیفری تفاوت هایی دارد که در ادامه آن را توضیح می دهیم.
تفاوت تجدید نظر خواهی در امور حقوقی با امور کیفری
منظور از امور حقوقی روابط حقوقی میان اشخاص است در صورتی که منظور از امور کیفری اموری است که موضوع اصلی آن ها تحقق یک جرم یعنی عملی است که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است. تجدید نظر خواهی در امور حقوقی مرحله پس از دادگاه بدوی است که یکی از طرفین می تواند به استناد جهات و ادله ذکر شده در قانون از دادگاه درخواست تجدید نظر کند. در صورتی که پرونده در این مرحله نیز طرح شده و منتهی به صدور رای شود در برخی موضوعات و پرونده ها می توان مرحله دیگری را طی کرد که به آن مرحله فرجام خواهی گفته می شود و دیوان عالی کشور به آن رسیدگی می کند. اما در پرونده های کیفری، این مرحله در عرض فرجام خواهی قرار دارد. به این صورت که اعتراض به رای بدوی جرایم مهمتر مانند جرایمی که مستوجب اعدام، حبس ابد، حبس تعزیری تا درجه ۳ و … هستند در قالب فرجام خواهی و در دیوان عالی کشور انجام می شود در صورتی که اعتراض به رای بدوی درمورد جرایم کم اهمیت تر در قالب تجدید نظر خواهی و در دادگاه تجدید نظر استان صورت می گیرد. برای آشنایی بیشتر با تفاوت این دو می توانید مقاله های زیر از گروه وکلای تهران مدافع را مطالعه کنید:
تجدید نظرخواهی کیفری به همراه نمونه دادخواست نوشته شده توسط وکیل کیفری
دادخواست تجدید نظرخواهی حقوقی – نحوه تجدیدنظر خواهی حقوقی
در کدام دعاوی می توان تجدید نظر خواهی کرد؟
بر اساس قانون اصل بر قطعی بودن رای دادگاه بدوی است و امکان تجدید نظر خواهی یک امر استثنایی است اما مواردی که در قانون به عنوان آراء قابل تجدید نظر ذکر شده است عملا طیف گسترده ای از پرونده ها را در می گیرد. بر اساس ماده ۳۳۱ قانون آیین دادرسی مدنی آراء قابل تجدید نظر در امور حقوقی شامل دعاوی مالی با خواسته بیش از ۳۰۰ هزار تومان و کلیه دعاوی غیر مالی و متفرعات آن ها می شود. بنابراین می توان گفت عملا اکثر قریب به اتفاق آراء حقوقی صادر شده از دادگاه های بدوی قابل تجدید نظر هستند. در نتیجه، در پرونده های مربوط به املاک امکان تجدید نظر خواهی ملکی از تمام دعاوی وجود دارد.
جهات تجدید نظر خواهی ملکی
جهاتی که می توان به استناد آن ها این درخواست را مطرح کرد، در ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی به این صورت بیان شده است:
- ادعای عدم اعتبار مستندات دادگاه
- ادعای فقدان شرایط قانونی شهادت شهود
- ادعای عدم توجه قاضی به دلایل ابرازی
- ادعای عدم صلاحیت قاضی یا دادگاه صادر کننده رای
- ادعای مخالف بودن رأی با موازین شرعی یا مقررات قانونی
استناد به این جهات باید بر اساس ادله ای باشد که بتواند دادگاه را نسبت به وجود آن و در نتیجه نقض رای بدوی قانع کند. بر اساس قانون، در صورتی که متقاضی این درخواست به یک یا چند جهت از این جهات استناد کند، دادگاه می تواند پرونده را از لحاظ وجود جهات دیگر هم مورد بررسی قرار دهد. برای آَشنایی با نحوه کسب مشاوره حقوقی از وکیل متخصص ملکی برای تنظیم دادخواست با استناد به هر یک از این جهات می توانید مقاله بهترین وکیل ملکی در تهران را مطالعه کنید.
روند قانونی تجدید نظر خواهی ملکی چگونه است؟
برای ارائه این درخواست و آغاز مرحله تجدید نظر خواهی ملکی روند قانونی و تشریفات ویژه ای وجود دارد که باید رعایت شود. در مزحله اول پیشنهاد می شود حتما با یک وکیل متخصص ملکی که به تمامی مراحل دادرسی در پرونده های ملکی تسلط کامل دارد مشاوره حقوقی داشته باشید. وکیل متخصص به شما کمک می کند تا میزان موفقیت خود در روند دادرسی را بسنجید و در صورت نیاز به تکمیل اسناد و مدارک برای پیگیری روند دادرسی این اسناد و مدارک را آماده کنید. پس از کسب مشاوره از وکیل متخصص ملکی، نوبت به تنظیم دادخواست تجدید نظر خواهی با استناد به یک یا چند جهت از جهات آن که بالا به آن ها اشاره شد می رسد. این دادخواست باید حاوی دلایلی باشد که نشان دهد جهت یا جهات مذکور تحقق پیدا کرده و در نتیجه رای دادگاه بدوی باید نقض شود. وکیل ملکی پس از تنظیم این دادخواست، آن را به دفتر دادگاه بدوی یا دادگاه تجدید نظر استان که مرجع رسیدگی به پرونده در این مرحله است، ارائه می دهد. در صورتی که دادخواست حاوی هیچ گونه اشکالی نباشد، مدیر دفتر آن را ثبت کرده و به گردش می اندازد. روند رسیدگی در این مرحله به صورت تبادل لوایح است و اصل بر این است که در این مرحله جلسه رسیدگی به دعوا با حضور طرفین مگر در مواردی که دادگاه تشکیل آن را ضروری بداند، برگزار نمی شود. بنابراین ابتدا دادخواست ثبت شده و به خوانده آن که طرف دیگر دعوا است ابلاغ می شود و پس از ابلاغ، خوانده که در واقع تجدید نظرخوانده نامیده می شود، می تواند در پاسخ لایحه دفاعیه ای به دادگاه ارسال کند. در نهایت دادگاه با توجه به استدلال های هر دو طرف، تصمیم مقتضی را که بسته به حکم یا قرار بودن رای بدوی متفاوت است اتخاذ می کند.
آیا رای حاصل از تجدید نظر خواهی ملکی قابل اعتراض است؟
رای حاصل از این مرحله اصولا قابل اعتراض نیست مگر آنکه قابلیت اعتراض از آن به لحاظ واخواهی یا فرجام خواهی وجود داشته باشد. در صورتی که رای دادگاه در این مرحله به صورت غیابی صادر شده باشد، یعنی تجدیدنظرخوانده هیچ گونه لایحه ای برای پاسخ دهی به این دادخواست نفرستاده باشد و اصولا در جریان روند دادرسی قرار نگرفته باشد و همچنین رای علیه او صادر شده باشد، می تواند دادخواست واخواهی را به همان دادگاه ارائه دهد. همچنین در دعاوی حقوقی امکان فرجام خواهی از رای صادر شده در این مرحله به صورت استثنایی پیش بینی شده است. دعاوی قابل فرجام خواهی بر اساس ماده ۳۶۷ قانون آیین دادرسی مدنی از قرار زیر هستند:
الف- احکام:
۱- احکامی که خواسته آن بیش از مبلغ بیست میلیون ریال باشد.
۲- احکام راجع به اصل نکاح و فسخ آن، طلاق، نسب، حجر، وقف، ثلث، حبس و تولیت.
ب- قرارهای زیر مشروط به اینکه اصل حکم راجع به آنها قابل رسیدگی فرجامی باشد.
۱- قرار ابطال یا رد دادخواست که از دادگاه صادر شده باشد.
۲- قرار سقوط دعوا یا عدم اهلیت یکی از طرفین دعوا.
درخواست تجدید نظر با استفاده از بهترین وکیل ملکی
همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد، مرحله تجدید نظر خواهی تاثیر بسیار مهمی در فرایند دادرسی دارد و اگر دادخواست آن به صورت مستدل و مستند به قوانین مربوطه ارائه شود می تواند سرنوشت پرونده را تغییر دهد. تنظیم دادخواست این مرحله و رعایت قواعد و تشریفات آن نیازمند استفاده از یک وکیل پایه یک و متخصص در امور ملکی است که بتواند با استفاده از دانش و تخصص خود به موفقیت پرونده شما در این مرحله کمک کند. گروه وکلای تهران مدافع مجموعه ای با سابقه درخشان در ارائه خدمات حقوقی و متشکل از بهترین وکلای پایه یک تهران هستند که می توانند در کلیه مراحل دادرسی و در تمامی موضوعات ملکی و حقوقی پاسخگوی نیازهای حقوقی شما باشند. در صورت نیاز به مشاوره حقوقی و انواع خدمات دیگر کافی است با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
تجدید نظر خواهی ملکی چیست؟
یکی از طرق اعتراض عادی به آراء دادگاه بدوی در زمینه امور ملکی است که تابع قواعد و مقررات خاصی در قانون آیین دادرسی مدنی است.
از چه آرائی می توان تجدید نظر خواهی کرد؟
بر اساس قانون، نسبت به آراء مالی با خواسته بیش از ۳۰۰ هزار تومان و کلیه آراء غیر مالی می توان این درخواست را ارائه داد.
تبادل لوایح به چه معناست؟
منظور از تبادل لوایح، روش رسیدگی در دادگاه تجدید نظر استان است که بدون تشکیل جلسه رسیدگی صرفا بر اساس ارائه دادخواست و پاسخ در قالب لایحه دفاعیه انجام می شود.
مرجع صالح برای تجدید نظر کجاست؟
مرجع صالح برای این درخواست دادگاه تجدید نظر استان است که در مرکز هر استان واقع شده است.
سلآم پدرم طی قولنامه عادی سه دانگ یک قطعه زمین زراعی همراه با سه دانگ یک حلقه چاه در سال ۶۶ فروخته اما مبیع را تسلیم نکرده و رسید وصول وجه هم صادر نشده و از گواهان امضا کننده ذیل قول نامه تحقیق نمودم در خصوص ثمن اظهار داشتند که ثمن در حضور ما پرداخت نشده پدرم سال ۸۳ فوت نموده و از زمان فوت تا حالا آن قطعه زمین و چاه در تصرف تعدادی از وراث است و مشتریان (۲نفر) طرح دعوی ننموده ولی چند روز قبل که برای روشن شدن سهم الارث خود به وراث مراجعه نموده حضور داشتند و اعلام کردند که سهم ما را جدا کنید لطفا راهنمایی بفرمایید ناگفته نماند که خریداران دایی خواهر و برادرانم بوده
سلام
خریداران دارای مالکیت مشاعی می باشند و اگر دلیل و مدرکی مبنی بر پرداخت ثمن ندارند وراث متوفی می توانند به طرفیت خریداران دادخواست مطالبه ثمن بدهند.