یکی از مواردی که باعث میشود به دنبال اثبات نسب مادری باشیم این است که آثاری از لحاظ حقوقی دارد که بسیار مهم است. به همین دلیل به خاطر اهمیت این موضوع سعی به موارد نسب مادری و راههای اثبات آن میپردازیم.
منظور از نسب مادری و اثبات آن چیست؟
نسب به این معناست که رابطه خانوادگی و یا خویشاوندی وجود دارد و منظور از اثبات نسب یعنی اثبات اینکه رابطه خونی وجود دارد یا خیر. اثبات نسب از سمت مادر به این معناست که فرزند ثابت کند که با مادر رابطه خونی دارد و در واقع فرزند مشروع و قانونی مادر است. همچنین اگر یک مادر ادعا کند که یک طفل فرزند اوست باید اثبات نسب از سمت مادری صورت بگیرد.
برای اینکه نسب مادری اثبات شود لازم است که ابتدا اثبات شود زن یک نوزاد به دنیا آورده باشد و این نوزاد یا فرزند نیز همان فرد مورد ادعا میباشد. معمولا ثابت کردن نسب مادری به این دلیل که دوره زایمان وجود دارد راحتتر میباشد. اثبات نسب در مواردی قانونی و حقوقی اهمیت بسیاری دارد به خصوص در موارد مربوط به تقسیم ارث مادر اهمیت دو چندان پیدا میکند.
مواردی که ممکن است نیاز به اثبات نسب مادری داشته باشد
توجه داشته باشید که در حالت عادی نیازی به اثبات رابطه مادری و فرزندی نیست و زمانی این ادعا مطرح میشود که رابطه اولاد و مادر زیر سوال برود. موارد ذیل از جمله دلایلی است که نیاز به اثبات رابطه مادری و فرزندی دارد:
- اگر پس از گذشت سالها و در صورتی که مادر و کودک به صورت جدا از یکدیگر زندگی میکردند، زنی ادعا کند که این کودک فرزند واقعی اوست، در اینجا لازم است که زن دادخواستی برای اثبات نسب طرح نمایید و اگر فرزند هم تایید کند، نسب ثابت میشود.
- مورد دوم زمانی اتفاق میافتد که فرزند ادعا دارد که فرزند واقعی زنی است که مدتها از او دور بوده است. در اینصورت اگر مادر اقرار کند که این کودک را به دنیا آورده است نسب او ثابت میشود و اگر اقرار نکند ممکن است از روشهای دیگری برای اثبات نسب استفاده شود.
- گاهی اوقات ممکن است مردی ادعا داشته باشد که فرزند، فرزند واقعی همسر او نیست. این حالت برای زمانی است که مردی دو زن دارد و هردوی آنها وضع حمل کرده باشند اما یکی نوزاد مرده و دیگری نوزاد سالم به دنیا آورده باشد. اگر یکی از این همسران ادعا کند که نوزادی که سالم و زنده متولد شده است برای مادر اول است و نه مادر دوم و در واقع کودک مادر دوم فوت شده است و شوهر هم ادعا داشته باشد که ادعای همسر اول نادرست است باید اثبات نسب مادری و فرزندی انجام شود.
روشهای قانونی اثبات نسب از طرف مادری
برای اثبات نسب مادری لازم است که از ادله اثبات دعوا در نزد دادگاه استفاده شود. به این معنا که لازم است یکی از موارد ذیل وجود داشته باشد تا نسب مادری و فرزندی ثابت شود:
- اقرار: به این معنا که طرف مقابل که بیان کند که این رابطه مادری و فرزندی را قبول دارد.
- سند و شناسنامه: سند ولادت نوزاد یکی از مهترین اسنادی میباشد که میتوان بر طبق آن رابطه مادری و فرزندی را اثبات کرد. از طرفی هم ظرف مدت ۱۵ روز نیاز است که شناسنامه برای نوزاد صادر شود و وجود شناسنامه یکی از مهمترین راههای اثبات رابطه مادری و فرزندی میباشد.
- شهادت شاهدان: در صورتی که امکان استفاده از سند و شناسنامه وجود نداشته باشد مثلا مدعی بیان کند که شناسنامه جعل شده است یا طرف دیگر اقرار نکند نیاز است که از شهادت شهود استفاده شود. به این معنا که باید شاهدانی وجود داشته باشد که این رابطه سببیت بین فرزند و مادر را مشخص کند. تشخیص واقعی یا غیر واقعی بودن شهادت با قاضی و کارشناس دادگاه میباشد.
- آزمایش: یکی از مهمترین و رایجترین راههایی که امروز برای اثبات نسب چه از طرف مادری و چه از طرف پدری به کار میرود، استفاده از آزمایش دی ان ای میباشد. اگر چه این آزمایش یک آزمایش پر هزینه و گاهی اوقات زمانبری است اما یکی از مهمترین راهها برای اثبات نسب مادری به شمار میرود.
در این روش لازم است که دی ان ای مادر و فرزند نمونه برداری شود و سپس نتایج پس از بررسی و آزمایشات اعلام میشود. البته لازم است که بیان کنیم به دلیل اینکه امکان اثبات نسب از سمت پدر سختتر است سعی میشود از این آزمایش در اثبات نسبت بین فرزند و پدر بیشتر استفاده شود، معمولا اثبات نسب مادری راحتتر است.
تنظیم دادخواست اثبات نسب مادری با گروه وکلای تهران مدافع
یکی از مهمترین نکاتی را که برای ثابت شدن نسب در نظر داشته باشید، استناد به قوانین و مقررات مربوط به نسب و اثبات آن است. برای این منظور لازم است که ابتدا با وکلای مربوطه مشورت کنید و راهنماییهای لازم را از آنها اخذ کنید و یک مشاوره حقوقی جامع و کامل بگیرید.
گروه وکلای تهران مدافع از بهترین وکلای نسب و اثبات آن تشکیل شده است که میتواند به شما در تمامی مراحل کمکهای لازم را بکند و از آنجایی که خدمات مشاوره رایگان دارد میتوانید از مشورتهای این گروه هم استفاده کنید.
جمع بندی
همانطور که بیان شد نسب به معنای وجود یک رابطه خونی با فرد دیگری است و منظور از ثابت کردن نسب مادری هم به معنای این است که ثابت شود یک زن و یک فردی رابطه فرزندی و مادری دارند. برای اینکه نسب مادری و فرزندی اثبات شود نیاز است که از ادلهای که به آن ادله اثبات میگویند استفاده شود.
امروزه استفاده از آزمایش پزشکی و آزمایش دی ان ای روش دیگری است که مطمئن تر است اما به شدت پرهزینه میباشد.
سوالات پایانی
برای ثابت کردن نسب مادری چه مدارکی لازم است؟
لازم است که دادخواست در دادگاه خانواده به ثبت برسانید و سپس شاهدین و اسنادی را که بر طبق آن میتواند نسب را ثابت کرد به دادگاه ارائه دهید.
آیا برای اثبات نسب نیاز است که حتما یک رابطه مشروع رخ داده باشد؟
برای ثابت کردن نسب نیاز است که ازدواج بین زن و مردی ابتدا ثابت شود. فرزندی که حاصل رابطه نامشروع است نسب او به پدرش غیر قانونی است.