مهریه مقدار مالی است که پس از عقد نکاح برای زن میشود. به این معنا که زن مالک مهریه است. بنابراین از آنجایی که زن مالک مهریه است پس میتواند مهریه خود را به مرد ببخشد. بخشیدن مهریه شرایط و مراحلی دارد که دراین مقاله سعی کرده ایم به اختصار توضیح بدهیم.
مهریه چیست؟
همانطور که در مقدمه آورده شد مهریه مقدارمالی است که با عقد نکاح به ملکیت زن درمیآید. زن میتواند بستگی به توان پرداختی که مرد دارد مهریه را به صورت عندالامطالبه و یا عندالااستطاعه پرداخت نماید. همچنین در قرآن از مهریه به عنوان نحله یاد شده است.
لازم است بدانید که مهریه میتواند به صورت مهرالمسمی، مهرالمثل، مهرالمتعه و مهرالسنه تقسیم گردد که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارا میباشد.
آیا زن میتواند مهریه خود را ببخشد؟
ازآنجایی که مالک مهریه زن است بنابراین میتواند تمام یا بخشی از مهریه خود را به مرد ببخشد. به طور کلی بخشش مهریه به معنای این است که زن مهریه خود را به مرد ببخشد به طوری که مرد دیگر موظف به پرداخت مهریه نباشد.
بخشیدن مهریه میتواند به روشهای متفاوتی انجام بپذیرد که به طور خلاصه شامل موارد ذیل است:
- زن میتواند به صورت شفاهی در جمعی از شاهدان بیان کند که مهریه خودش را به شوهرش بخشیده است. این روش معمولا اعتبار کمتری دارد به این خاطر که ممکن است بعدا زن انکار کند و یا شاهدان حاضر به شهادت نشود.
- روش دیگر یک سند عادی است به این معنا که زن بر روی کاغذی مینویسد که مهریهاش را به مرد بخشیده است و دیگر ادعایی در این باره ندارد. لازم است که این سند به امضا و اثر انگشت زن برسد.
- در آخرین روش لازم است زن به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کند و به طور رسمی مهریه خودش را ببخشد. برای انجام این روش لازم است که خانم با اسناد هویتی خود به دفاتر ثبت مراجعه کند. این روش بیشتر در نزد دادگاه مورد قبول است و از آنجایی که سند به طور رسمی ثبت میشود اعتبار بیشتری در محاکم دارد.
شرایط بخشیدن مهریه
برای اینکه زن بتواند مهریه اش را ببخشد لازم است که شرایط ذیل را داشته باشد:
- ابتدا باید عقد نکاح جاری شده باشد: همانطور که میدانید به محض اینکه عقد نکاح صورت گرفت زن مالک مهریه میشود بنابراین قبل از اینکه عقد ازدواج صورت نگرفته باشد زن مالک مهریه نیست تا بتواند آن را ببخشد.
- زن باید در هنگام بخشش مهریه عاقل و بالغ باشد. برخی از دفاتر ثبت اسناد معتقداند که در هنگامی که زن مهریه خود را میبخشد باید حتما پدر او نیز حضور داشته باشد به این خاطر که مصلحت زن را پدرش بیشتر درک میکند.
نحوه بخشش مهریه به مرد
برای اینکه زن مهریه خود را ببخشد معمولا در قانون عبارات متفاوتی وجود دارد که هر کدام آثار و نتایج خاص خودش را دارد:
- بری کردن ذمه شوهر: به این معنا که زن در دفاتر اسناد رسمی این گونه ثبت کند که مرد هیچ دینی برای پرداخت مهریه ندارد و به عبارتی ذمه او بری است. دراینصورت زن دیگر نمیتواند به مهریه خودش رجوع کند.
- هبه کردن مهریه: هبه کردن مهریه به معنای بخشیدن مهریه است. در این روش هم زن با وجود شرایطی میتواند دوباره به مهریه رجوع کند.
- بذل مهریه در قبال طلاق: اگر زن درخواست طلاق بدهد میتواند با بذل مهریه خود شوهر را راضی به طلاق نماید.
- امکان اینکه بخشش مهریه در قبال گرفتن مالی باشد هم وجود دارد. به این معنا که زن بیان میکند به ازای دریافت مالی مهریه خود را میبخشد. در اینصورت اگر زن مال مورد نظر را دریافت نکرده باشد میتواند دوباره درخواست دریافت مهریه بدهد. در قانون به این روش صلح مهریه گفته میشود.
رجوع به مهریه به معنای درخواست دوباره مهریه از مرد است. حتی اگر زن مهریه خود را بخشیده باشد بازهم اگر شرایط رجوع فراهم باشد میتوان دوباره از مرد تقاضای مهریه را نماید.
در تمامی این روشها بهتر است که زن و مرد توافق کنند که در دفاتر اسناد رسمی و با تنظیم یک سند رسمی فرآیند بخشیدن مهریه را انجام بدهند.
مدارک لازم برای بخشیدن مهریه
اگر زن قصد دارد که در دفاتر اسناد رسمی و با تنظیم یک سند رسمی مهریه خودش را ببخشد لازم است که مدارک ذیل را همراه داشته باشد:
- مدارک هویتی زن که شامل شناسنامه و کارت ملی او میباشد.
- مدارک هویتی مرد
- عقد نامه زوجین
نکتهای که باید اضافه کنیم این است که طبق جدیدترین قانون مهریه که ۱۱۰ سکه میباشد امکان قسطی کردن مهریه هم وجود دارد. برای پرداخت مهریه قسطی در طلاق توافقی هم لازم است که زن و شوهر در دفاتر ثبت به یک توافقی برسند.
بخشیدن مهریه با گروه وکلای تهران مدافع
پیشنهاد ما این است که حتما قبل از اینکه مهریه را ببخشید با وکلای متخصص در این زمینه مشورت کنید. به این خاطر که وکیل متخصص میتواند شما را راهنمایی کند و همچنین در تمامی مراحل بدون حضور شما کارهای حقوقیتان را پیش ببرد.
همچنین شما میتوانید از وکلای متخصص گروه وکلای تهران مدافع هم مشورتهای لازم را دریاقت کنید و هم از خدمات مشاوره رایگان گروه وکلای تهران مدافع استفاده کنید.
جمع بندی
بخشیدن مهریه توسط زن که پس از عقد مالک آن است امکان پذیر است. برای این منظور لازم است زن به صورت شفاهی و یا به در قالب سند رسمی و یا اینکه به طور عادی و در یک کاغذ بنویسد که قصد دارد مهریه خودش را ببخشد. اگر زن قصد دارد که مهریه خود را به صورت رسمی و در دفاتر ثبت ببخشد باید مدارک هویتی خودش را همراه با سند ازدواجشان همراه داشته باشد.
نکتهی دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که باید زن در صحت عقل کامل اقدام به بخشش مهریهاش بکند.
سوالات پایانی
اگر زن بر روی ورقهی عادی بنویسد که مهریه را میبخشد منع قانونی دارد؟
خیر، زن میتواند موضوع بخشش مهریه خود را به صورت سند عادی هم تنظیم کند و آن را مهر و امضا کند اما اعتبار سندی که به صورت رسمی و در دفاتر ثبت تنظیم میشود؛ بیشتر است.
آیا به زن خیانتکار هم مهریه تعلق میگیرد؟
بله، خیانت زن نمیتواند دلیل منطقی برای عدم پرداخت مهریه باشد، به این خاطر که زن مالک مهریه است و در هیچ شرایطی امکان این که مهریه به زن نرسد وجود ندارد. مگر اینکه زن مهریه خود را ببخشد و یا شرایط استثنا به وجود بیایید.
درود و احترام
آیا در ترکیه به اختلافات زن و شوهر ایرانی رسیدگی میشه و یا باید در دادگاه های ایران مطرح و رسیدگی بشه؟
با سلام
در کشورهای خارجی نیز به اختلافات زوجین ایرانی رسیدگی میشود، اما قانونی که بر اساس آن رای صادر میشود بسته به سیستمهای حقوقی و مباحث قواعد حل تعارض قوانین هر کشور متفاوت خواهد بود.
به شما پیشنهاد میشود در صورتی که قصد انجام امور مهم زناشویی مانند طلاق را دارید، این کار را در یک مرکز اسلامی انجام دهید.