مجازات توهین به وکیل دادگستری و همچنین توهین وکیل دادگستری به موکل

توهین به افراد به طور کلی یکی از جرایم شناخته شده در قانون مجازات اسلامی است که به دو دسته ی ساده و مشدد تقسیم میشود. بدین صورت که در ماده ۶۰۸ این قانون آمده است که:
توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف نباشد [مستوجب] جزای نقدی درجه شش خواهد بود.
ابتدائا باید به معنی توهین اشاره کرد و بعد به مورد توهین به وکیل دادگستری بپردازیم. توهین به معنی استفاده از رفتار یا کلماتی است که عرفا رعایت آداب و موازین اخلاقی جامعه را زیر پا بگذارد و حقوق معنوی، حیثیت و شخصیت متعالی انسان ها را مورد آسیب و کسر شان قرار دهد. حال در این میان، علاوه بر جنبه ی عمومی و کلی جرم توهین به تمامی افراد، گاها مجازات خاصی برای توهین به مشاعل حرفه ها درنظر گرفته شده است.

برای مثال، در مواد ۴۶ الی ۴۹ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح، مصوب سال ۱۳۸۲، مجازات های ویژه ای برای توهین به شخص نگهبان یا مراقب در مناطق و بخش های مختف و یا توهین به اشخاص مافوق در حین خدمت که توسط نظامیان ممکن است ارتکاب یابد در نظر گرفته شده است.

تفاوت توهین و افترا

افترا نیز یکی از اعمال جرم انگاری شده در قانون میباشد که به معنی نسبت دادن رفتاری خاص به شخص مقابل است. اما در توهین شخص اهانت کننده از کلمات و رفتاری استفاده میکند که باعث تحقیر و زیر سوال رفتن حیثیت و شخصیت طرف مقابل میشود. در خصوص جرم افترا، در ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی آمده است:

هر کس به وسیله اوراق چاپی یا خطی یا به وسیله درج در روزنامه و جرائد یا نطق در مجامع یا به هر وسیله دیگر به کسی امری را‌ صریحاً نسبت دهد یا آن‌ها را منتشر نماید که مطابق قانون آن امر جرم محسوب می ‌شود و نتواند صحت آن اسناد را ثابت نماید جز در مواردی که‌ موجب حد است به جزای نقدی درجه شش محکوم خواهد شد.

تبصره – در مواردی که نشر آن امر اشاعه فحشا محسوب گردد هر چند بتواند صحت اسناد را ثابت نماید مرتکب به مجازات مذکور محکوم خواهد شد.

توهین به وکیل دادگستری

توهین به وکیل دادگستری نیز من جمله جرایمی است که توهین به یکی از مشاغل و حرفه های خاص را مدنظر قرار داده است. در این خصوص، طبق ماده ۲۰ لایحه استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب ۱۳۳۳:

هرکس نسبت به وکیل دادگستری در حین انجام وظیفه وکالتی یا به سبب آن توهین نماید به حبس تادیبی از پانزده روز الی سه ماه محکوم خواهد گردید.

طبق ماده مذکور، مجازات توهین وکیل حبس از ۱۵ روز الی ۳ ماه خواهد بود. اما امروزه  باتوجه به ماده ۳ قانون وصول برخی مطالبات دولت، که در آن مجازات حبس به جزای نقدی تعدیل یافته است، مجازات فوق تغییر یافته و قاضی موظف است برای جرم توهین به وکیل، مجازات نقدی قرار دهد.

عموما میان شدن مجازات های وارده بر توهین به افراد مختلف، تفاوت وجود دارد. بدین ترتیب که درخصوص توهین به افراد عادی و بدون در نظر گرفتن مشاغل خاص، مجازات فرد مرتکب ۷۴ ضربه شلاق و یا تبدیل آن به مجازات نقدی است. بنابراین جرم توهین به وکیل سبک تر بوده و هم چنین برای دادرسی آن نیازی به مراجعه به دادسرا نیست و میتواند مستقیما در دادگاه مطرح شود.

اگرچه مجازات توهین به وکیل از مجازات توهین به اشخاص عادی سبک تر است، اما نباید آن را غیرمهم دانست و بنابر گرامیداشت وظایف سنگین وکیل است که توهین به او در قانون جرم انگاری شده است.

توهین وکیل دادگستری به موکل

گاها ممکن است سوال شود که آِیا تنها توهین از سمت موکل جرم میباشد؟ در پاسخ باید گفت یکی از جرایم معطوف به تخلافت صورت گرفته از جانب وکیل پایه یک دادگستری، توهین و انجام رفتار غیرمحترمانه نسبت به موکل خود، و حتی قاضی است.

بدین صورت که در دسته بندی تخلفات نظامی انجام شده از سوی وکلای دادگستری، توهین به موکل جرم تلقی شده  مجازات انتظامی درجه ۴ برای آن درنظر گرفته شده است. در صورت اثبات توهین وکیل به موکل، کسر درجه از وکیل و تنزل مدرک پایه یک او به مدرک پایه دو میباشد. ما در مطلبی جدا به وکیل توهین و تهدید پرداخته ایم که می توانید به لینک مربوطه مراجعه کنید

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مبحث “توهین به وکیل”، با گروه وکلای تهران مدافع تماس حاصل فرمایید.

سوالات متداول:

در صورت مشاهده ی توهین از سمت به وکیل به موکل، چگونه میتوان شکایت کرد؟

با توجه به اینکه وکیل موردنظر پروانه ی وکالت کدام شهر را داشته باشد، برای شکایت از او باید به کانون وکلای همان شهر مراجعه کرد. اما عموما و به صورت کلی، مرجع صالح برای شروع رسیدگی به این دعوی، “دادسرای انتظامی کانون وکلای دادگستری” میباشد. این مرجع پس از دریافت شکایت شما، وکیل موردنظر را احضار کرده و پس از بررسی شرایط و استماع دلایل ارائه شده، رای مناسب را صادر میکند.

آیا توهین جزو جرایم قابل گذشت است؟

توهین ممکن است به افراد زیادی نسبت داده شود. از جمله توهین به افراد عادی، مشاغل و حرفه ها، یا ائمه و مقدسات. در خصوص بررسی قابل گذشت بودن این جرم، ابتدا باید دید توهین صورت گرفته نسبت به شخصی است. اگر توهین نسبت به اشخاص عادی و یا مقامات و مسئولین نهاد های دولتی و خصوصی و دیگر مشاغل باشد، گذشت در مجازات آن اثرگذار خواهد بود. اما اگر توهین نسبت به پیامبر، ائمه، مقدسات، شخص امام خامنه ای (ره) و یا مقام معظم رهبری باشد، جنبه ی عمومی پیدا کرده و غیرقابل گذشت است.