مطالبه ی وجه التزام قراردادی و شرایط آن چیست

امور قراردادها یکی از گسترده ترین و مهم ترین زمینه های رشته حقوق هستند که با توجه به گسترش روز افزونی که پیدا کرده اند نقش بسیار مهمی در تعاملات میان افراد جامعه بازی می کنند. به همین دلیل است که به تناسب گسترش قراردادها و تنوع موضوعات آن ها مسائل و چالش های حقوقی گوناگونی هم به وجود می آید که بدون شک نحوه مواجهه با آن ها نیازمند استفاده از مشاوره حقوقی با وکلا و متخصصان حوزه امور قراردادهاست. یکی از موضوعات مهم در حوزه قراردادها مطالبه وجه التزام قراردادی است که تاثیر بسیار زیادی در التزام طرفین به قرارداد منعقد شده دارد. در این مقاله از گروه وکلای تهران مدافع به شما توضیح می دهیم که این وجه چیست و مطالبه وجه التزام قراردادی چگونه امکان پذیر است.

وجه التزام قراردادی چیست؟

در گام اول، این سوال به وجود می آید که منظور از وجه التزام قراردادی چیست و این عبارت در حقوق قراردادها چه معنایی دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت این وجه در واقع مبلغی معین است که به موجب توافق طرفین در قرارداد، به ازای نقض تعهد از سوی هر یک از آن ها باید به طرف دیگر پرداخته شود. یعنی اگر یکی از طرفین قرارداد، یکی از تعهدات خود را که به موجب قرارداد به عهده او قرار داده شده است ایفا نکند، باید مبلغی را به طرف مقابل یا متعهد له بپردازد که به آن وجه التزام گفته می شود. این مبلغ یک راه حل حقوقی مناسب و نوعی ضمانت اجرا محسوب می شود که باعث استحکام حقوقی بیشتر قرارداد و التزام شخص متعهد به تعهد خود می گردد.

انواع وجه التزام قراردادی

این وجه که در قراردادهای گوناگونی با موضوعات مختلفی می تواند درج شود، به تناسب موضوع آن انواع مختلفی دارد که در ادامه هر یک از آن ها بررسی و تعریف می شوند:

خسارت ناشی از عدم انجام تعهد

منظور از خسارت ناشی از عدم انجام تعهد حالتی است که متعهد به صورت کلی تعهدی که موطف به انجام آن بوده است را انجام نمی دهد و در نتیجه متعهد له مستحق خسارتی می شود که در نتیجه عدم ایفای تعهد به او وارد شده. اگر مبلغ این خسارت در متن خود قرارداد ذکر شده باشد به آن وجه التزام ناشی از عدم ایفای تعهد گفته می شود که باید از سوی متعهد به متعهد له پرداخت شود.

خسارت ناشی از تاخیر انجام تعهد

اگر شخص متعهد تعهد خود را در زمان مناسب انجام ندهد و به واسطه این تاخیر خسارتی به متعهد له یا طرف دیگر قرارداد وارد شود، طرف متعهد باید این خسارت را جبران کند. حال اگر برای این خسارت در متن قرارداد وجه معینی پیش بینی شده باشد همان وجه قابل مطالبه است و دادگاه در تعیین این مبلغ دخالتی نمی کند. در مقاله شرایط مطالبه خسارت تاخیر یا عدم انجام تعهد و تفاوت های آن می توانید با انواع این دو خسارت و تفاوتی که با بکدیگر دارند بیشتر آشنا شوید.

تعدیل وجه التزام قراردادی

در برخی موارد ممکن است وجه تعیین شده در قرارداد برای التزام متعهد به آن مبلغ متعارف و مناسبی نباشد و دادگاه اقدام به تغییر این مبلغ نماید که به آن تعدیل گفته می شود. در رابطه با امکان پذیری این تعدیل در دادگاه های حقوقی در میان حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد. به این معنا که برخی از آن ها این تعدیل را به استناد اصل آزادی اراده در قراردادها و همچنین ماده ۲۳۰ قانون مدنی تحت هیچ شرایطی مجاز نمی دانند. ماده ۲۳۰ قانون مدنی می گوید: اگر در ضمن معامله شرط شده باشد که در صورت تخلف، متخلف مبلغی به عنوان خسارت تادیه نماید، حاکم نمی‌تواند او را به بیشتر یا‌ کمتر از آن چه که ملزم شده است محکوم کند. این حقوقدانان به استناد اطلاق این ماده می گویند اگر وجه تعیین شده در قرارداد بسیار بیشتر از مبلغ واقعی خسارت باشد باز هم دادگاه نمی تواند آن را تعدیل کند. اما گروه دیگری از حقوقدانان معتقدند در صورتی که وجه تعیین شده در قرارداد تناسب معقولی با خسارت وارد شده به متعهد له نداشته باشد، ایفای ناروا محسوب شده و دادگاه می تواند به استناد رعایت عدالت قراردادی این مبلغ را تعدیل کند. این مساله در مطالبه وجه التزام قراردادی نقش بسیار مهمی دارد و می تواند این مبلغ را تغییر دهد.

نکات مهم در مطالبه وجه التزام قراردادی

در ارتباط با مطالبه وجه التزام قراردادی مانند هر امر حقوقی دیگر نکات حقوقی بسیار مهمی وجود دارد که باید پیش از هر گونه اقدام حقوقی از طریق مشاوره با یک وکیل امور قراردادها با آن ها آشنا شوید. در این قسمت برخی از مهمترین این نکات برای شما آورده شده است:

• مطالبه وجه التزام قراردادی زمانی امکان پذیر است که عدم انجام تعهد یا تاخیر در انجام آن مستند به فعل یا تقصیر خود متعهد باشد و از عوامل خارجی که خارج از اراده متعهد هستند ناشی نشده باشد.
• متعهد له نمی تواند به صورت همزمان انجام تعهد و وجه ناشی از عدم ایفای آن را که در قرارداد تعیین شده بخواهد.
• در صورت تمدید زمان ایفای تعهد، مطالبه وجه التزام قراردادی منتفی خواهد شد.
• مطالبه وجه التزام قراردادی در صورتی که حق فسخ قرارداد هم وجود دارد به معنای اسقاط این حق فسخ است.

برای آشنایی با نکات دیگری که ممکن است مختص به پرونده خودتان باشد بهتر است با یک وکیل متخصص در امور قراردادها مشورت نمایید.

برای دریافت نمونه لایحه دفاعیه وجه التزام می توانید به لینک مربوطه مراجعه کنید.

دادخواست مطالبه وجه التزام قراردادی

برای مطالبه این مبلغ بر اساس قرارداد منعقد شده میان طرفین، باید دادخواستی تحت عنوان دادخواست مطالبه وجه التزام قراردادی به دادگاه عمومی حقوقی محل اقامت خوانده، دادگاه محل انعقاد قرارداد و یا محل اجرای قرارداد ارسال شود. دادگاه حقوقی در صورت معتبر تشخیص دادن قرارداد و تعهدات مندرج در آن و همچنین استناد عدم ایفای تعهد یا تاخیر در انجام آن به شخص متعهد حکم به پرداخت این مبلغ توسط متعهد می دهد. برای تنظیم این دادخواست لازم است حتما از یک وکیل پایه یک متخصص در امور قراردادها استفاده کنید. برای آشنایی با وظایف و هزینه استفاده از وکیل قراردادها می توانید به این مقاله مراجعه کنید: وکیل قرارداد و آشنایی با هزینه تنظیم قرارداد توسط وکیل

وکیل امور قراردادها در گروه وکلای تهران مدافع

گروه وکلای تهران مدافع گروهی با سوابق درخشان در ارائه خدمات حقوقی است که با ارائه انواع خدمات حقوقی نظیر تنظیم قرارداد، مشاوره حقوقی، وکالت دادگستری و … پاسخگوی نیازهای متنوع مراجعان و نیازمندان به این خدمات است. برای بهره مندی از مشاوره حقوقی بهترین وکلای پایه یک تهران کافی است با گروه وکلای تهران مدافع تماس بگیرید تا متخصصان ما در اسرع وقت راهنمایی های لازم را به شما ارائه دهند.

سوالات متداول

وجه التزام قراردادی چیست؟

منظور از این وجه، مبلغ معینی است که متعهد یک قرارداد به ازای عدم انجام آن تعهد باید به شخص متعهد له یعنی طرف مقابل قرارداد بپردازد. این مبلغ با توافق طرفین تعیین می شود و می تواند از خسارت وارد شده به شخص کمتر یا بیشتر باشد.

تعدیل وجه التزام به چه معناست؟

در صورتی که مبلغ تعیین شده در قرارداد برای جبران خسارت های ناشی از عدم ایفای تعهدات یا تاخیر در انجام آن ها بسیار بیشتر از مبلغ واقعی خسارت باشد و هیچ تناسبی با آن نداشته باشد دادگاه ممکن است آن را کاهش یا به اصطلاح تعدیل کند.

مطالبه وجه التزام قراردادی چگونه انجام می شود؟

برای مطالبه این وجه نیازمند تنظیم دادخواست توسط وکیل متخصص در امور قراردادها و ارسال آن به دادگاه عمومی حقوقی صالح که می تواند دادگاه محل اقامت خوانده یا دادگاه محل انعقاد یا اجرای قرارداد باشد هستید.

وکیل امور قراردادها چه کسی است؟

وکیل امور قراردادها به وکیل پایه یکی گفته می شود که دارای تمرکز و تخصص حرفه ای نسبت به حقوق قراردادها از جمله مطالبه وجه التزام قراردادی است و می تواند در مطالبه این وجه به شما کمک کند. گروه وکلای تهران مدافع بهترین وکیل امور قراردادها را در اختیار شما می گذارند.