نمونه اظهارنامه خیانت در امانت و اقداماتی که خیانت در امانت محسوب می‌شوند

خیانت در امانت یکی از مهم‌ترین جرایم علیه اموال است که در مواد ۶۷۳ و ۶۷۴ ق.م.ا مورد توجه قانون‌گذار قرار گرفته است. وقوع جرم به معنای نقض اعتماد دیگران است و ممکن است باعث ضرر و زیان بسیاری برای آنان شود. خیانت در امانت به عنوان یکی از جرایم مالی مهم، در قوانین و مقررات کشورهای مختلف تعریف شده و با جرایم دیگری مانند سرقت، کلاهبرداری و فساد مالی در یک رده قرار می‌گیرد. خیانت در امانت به معنای استفاده‌ی غیرقانونی امین از دارایی‌ها، اطلاعات و منابع شخص دیگری در حالی که به او سپرده شده بوده و بنابراین بوده که اشیا مذکور مسترد شود، است. این عمل ممکن است با تحریف، سوء استفاده یا تغییر اطلاعات، سرقت و یا هرگونه فعالیت غیرمجاز دیگر صورت گیرد. در بسیاری از موارد، خیانت در امانت توسط افرادی که در سازمان‌ها، شرکت‌ها و یا دیگر موسسات فعالیت می‌کنند، انجام می‌شود. این افراد با دسترسی به اطلاعات حساس و دارایی‌های شرکت، از آنها به صورت غیرمجاز استفاده می‌کنند.جهت کسب اطلاعات بیشتر با مشاوره حقوقی رایگان ما در ارتباط باشید.

ما در این مقاله به تعریف جرم خیانت در امانت، شرایط لازم جهت تحقق این جرم، اقداماتی که خیانت در امانت محسوب می‌شوند و ارائه‌ی نمونه اظهارنامه خیانت در امانت جهت استرداد مال امانی می‌پردازیم. شما می‌توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد این موضوع با گروه وکلای تهران مدافع تماس حاصل فرمایید.

تعریف خیانت در امانت

همانطور که در مشاوره های حقوقی تهران مدافع بیان شد همانطور که در ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی بیان شده است خیانت در امانت زمانی اتفاق می‌افتد که یک مال منقول یا غیرمنقول به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا هر کار دیگری به شخصی داده شده باشد و قرار بوده که آن مال برگردانده شود یا به مصرف مشخصی برسد، اما شخصی که مال نزد او بوده آن را به ضرر مالک استقاده و تصاحب یا تلف یا مفقود می‌نماید علاوه بر این مطابق با ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی اگر کسی از سفیدمهر یا سفیدامضائی که به او سپرده شده یا به هر نحوی به دست آورده است سوءاستفاده کند نیز مرتکب جرم خیانت در امانت شده است.

اختلاس نیز نوعی خیانت در امانت است و زمانی اتفاق می‌افتد که کارمند دولتی اموالی را که بر حسب وظیفه به او سپرده شده است به نفع خود یا دیگری برداشت، تصاحب یا اتلاف کند.

شرایط لازم جهت تحقق جرم خیانت در امانت

برای تحقق جرم خیانت در امانت چهار عنصر باید وجود داشته باشد:

۱- اشیاء به شخصی که امین نامیده می‌شود سپرده شده باشد؛ منظور از سپرده شدن مال سپرده شدن قراردادی است نه سپرده شدن قانونی، یعنی اگر قانون شخصی را امین مال دیگری قرار داده باشد تصاحب، استعمال، تلف یا مفقود نمودن مال توسط او خیانت در امانت نیست مانند ولی صغیر یا مجنون.

۲- قرار بر این بوده باشد که مال سپرده شده برگردانده شود یا به مصرف خاصی برسد.

۳- فردی که مال به او سپرده شده، مال را استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود کند.

۴- این استعمال یا تصاحب یا مفقودی مال توسط امین، به ضرر مالک باشد؛ مثلا اگر امین گوسفند در حال مردن مالک را بکشد تا مالک از گوشت آن استفاده کند در اینجا اگر چه گوسفند تلف شده است ولی چون زیانی به مالک وارد نشده است پس خیانت در امانت محقق نشده است.

بنا بر این توضیحات خیانت در امانت می‌تواند در اموال منقول مانند چک، سفته، قبض و… و هم در اموال غیرمنقول رخ دهد. برای مثال وقتی موجری از مستاجر خود بابت مبلغ اجاره چک تضمینی گرفته باشد و آن چک تضمین را پیش از موعد اجاره به اجرا بگذارد مرتکب جرم خیانت در امانت شده است.

اقداماتی که خیانت در امانت است

اقداماتی که به عنوان خیانت در امانت محسوب می‌شود شامل:

۱- استفاده از اطلاعات یا اموالی که به صورت امانت در اختیار شما قرار گرفته است برای منافع شخصی یا تجاری خود یا دیگری.

۲- عدم انجام تعهداتی که در قرارداد امانت‌داری با دیگران برای حفظ اموالی که به شما سپرده شده، بر عهده‌ی شما بوده است(ترک فعل). مثلا مالک حیوانی را به امین سپرده باشد و امین عمداً به حیوان غذا ندهد تا حیوان تلف شود یا اینکه پس از مطالبه‌ی مال توسط مالک از امین، امین از دادن مال امتناع کند.

۳- انجام هرگونه فعالیت غیرقانونی با استفاده از اطلاعات یا اموالی که به صورت امانت در اختیار شما قرار گرفته است.
4- فروش، تبادل یا انتقال اموالی که به صورت امانت در اختیار شما قرار گرفته است بدون مجوز صاحب مال.
5- عدم حفاظت از اموالی که به صورت امانت در اختیار شما قرار گرفته است و منجر به آسیب دیدن و یا گم شدن آن مال شود.

نمونه اظهارنامه خیانت در امانت

باسمه تعالی

جناب آقای …………

با سلام و احترام،

با توجه به قرارداد کار منعقده فیمابین شرکت…… و جنابعالی و اینکه شما به عنوان کارمند در شرکت ما مشغول به کار بوده‌اید، وظیفه حفظ امانت و محافظت از دارایی های شرکت را بر عهده داشتید. با تأسف باید اعلام کنم که شما در این وظیفه خود شکست خورده و مطابق با مواد ۶۷۳ و ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی امانتداری را نقض کرده‌اید و عمل شما مصداق بارز جرم خیانت در امانت محسوب می‌شود.

بر اساس گزارشات و مستندات ارائه شده که در پیوست موجود است، مشخص شده است که شما از دارایی‌های شرکت که نزد شما امانت بوده است، به صورت غیرمجاز استفاده کرده‌اید. به عنوان مثال، شما به صورت غیرقانونی از تجهیزات شرکت برای پروژه‌های شخصی خود استفاده کرده‌اید. همچنین، شما به صورت غیرقانونی از منابع مالی شرکت برای پرداخت هزینه‌های شخصی خود استفاده کرده‌اید.

این عملکرد نامناسب شما باعث خسارت جدی به شرکت ما شده است و با توجه به شرایط فوق، ما مجبور به اتخاذ اقدامات لازم برای حفظ منافع شرکت هستیم.

با توجه به موارد فوق، اینجانب به اطلاع می‌رسانم که عمل حضرتعالی مصداق بارز وصف خیانت در امانت است و این شرکت مسئله را از طریق مراجع دی‌صلاح قضایی پیگیری خواهد نمود و از حقوق خود برای اقدامات قانونی و تعیین مسئولیت شما در این خصوص استفاده خواهد کرد.

با تشکر

نام و نام خانوادگی

امضاء و تاریخ

مدارک مورد نیاز برای اثبات دعوای خیانت در امانت

برای اثبات دعوای خیانت در امانت، مدارک زیر می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد:

۱- قرارداد: در صورت وجود قراردادی بین دو طرف که امانی بودن مال نزد امین را تعیین کرده است، این قرارداد می‌تواند به عنوان مدرک مورد استفاده قرار گیرد.

۲- شواهد مالی: شواهدی مانند فاکتورها، رسیدهای پرداخت، حواله‌های بانکی و … که نشان‌دهنده تسلیم و دریافت مالی است،یا  گزارش های مالی و مستندات مرتبط با تراکنش های مالی مربوط به شخص متهم می‌تواند به عنوان مدرک مورد استفاده قرار گیرد.

۳- شواهد نوشتاری: نامه‌ها، پیام‌های الکترونیکی، پیام‌های متنی و … که نشان‌دهنده تعهدات طرفین در امانت است، می‌توانند به عنوان مدرک مورد استفاده قرار گیرند.

۴- شواهد شاهدان: در صورت وجود شاهدانی که شاهد خیانت در امانت بوده‌اند، این شاهدان می‌توانند به عنوان مدرک مورد استفاده قرار گیرند.

۵- شواهد فنی: در صورت وجود شواهد فنی مانند ضبط تصویری یا صوتی از تعاملات بین طرفین، این شواهد می‌توانند به عنوان مدرک مورد استفاده قرار گیرند

۶-  شواهد و مستنداتی که نشان‌دهنده نقض قوانین و مقررات داخلی شرکت توسط شخص متهم است و یا هرگونه مستندی که نشان‌دهنده اقدامات غیرقانونی یا تقلبی شخص متهم است یا هرگونه مستند یا شواهدی که نشان دهنده این است که شخص متهم به دفع یا پنهان کردن اطلاعات مربوط به نقض امانتداری پرداخته است.

۷- شواهد و مستنداتی که نشان‌دهنده این است که شخص متهم به دست آوردن اموال یا دارایی‌های شرکت به صورت غیرمجاز پرداخته است.
8- گزارش‌های حسابرسی و مستندات مربوط به بررسی داخلی شرکت که نشان‌دهنده نقض امانتداری توسط شخص متهم است.

پرسش‌های متداول:

آیا اگر مالی با عنوان امانت قانونی به کسی سپرده شده باشد مثلا ولی مجنون که نسبت به اموال مولی‌علیه امین محسوب می‌شود، امین می‌تواند مصداق جرم خیانت در امانت قرار بگیرد؟

خیر جرم خیانت در امانت فقط در مواردی رخ می‌دهد که این امانت قراردادی باشد یعنی طرفین توافق کرده باشند که مالی به امین سپرده شود.

اگر شخصی مال متعلق به دیگری را بدون اینکه به وی سپرده شده باشد تصاحب، مفقود، تلف یا استعمال کند مرتکب جرم خیانت در امانت شده است؟

خیر مثلا اگر کسی مال گمشده‌ای را پیدا کند و آن را تصاحب کند به دلیل اینکه مال به وی سپرده نشده است مرتکب جرم خیانت در امانت نشده است.