در دعاوی مطروحه در دادگاههای خانواده دعوی بر سر عدم تمکین زوجه از مهمترین موضوعات مورد اختلاف میباشد. اصطلاح تمکین یا عدم تمکین بیشتر در مورد زوجه به کار برده میشود اما در واقعیت تمکین به معنای انجام وظایف و مسئولیتهای تعیین شده برای هر یک زوجین میباشد، یعنی در واقع زوجه نیز میتواند در مورد عدم تمکین زوج در دادگاه خانواده شکایت خود را مطرح کند.
قبل از مراجعه به دادگاه و دادخواست الزام زوجه به تمکین میتوان در ابتدا اظهارنامهای با عنوان اظهارنامه تمکین زوجه تنظیم کرد و برای زن فرستاد و او را به ادامهی زندگی دعوت کرد. ارسال این اظهارنامه و جواب آن در بررسی دادخواست الزام به تمکین زوجه تاثیر به سزایی دارد و گاهی اوقات قضات رای خود را با توجه به این اظهارنامه و جواب آن از جانب زوجه صادر میکنند. بنابراین آنچه در جواب اظهارنامه تمکین نوشته و ارسال میشود اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا بعدا در دادگاه مورد استناد قاضی قرار خواهد گرفت. ما در این مقاله قصد دارید به تعریف تمکین و ارائهی نمونه جواب اظهارنامه تمکین بپردازیم و بهتر است برای تنظیم یک اظهارنامه مناسب با مشاوران و وکلای مجرب ما تماس حاصل فرمایید.
تعریف تمکین
از لحاظ لغوی تمکین به معنای الزام میباشد و از لحاظ شرعی تمکین یعنی زن موظف به اطاعت از شوهر خود در تمام امور میباشد. در واقع پس از منعقد شدن نکاح میان زن و مرد، آنها باید وظایف و مسئولیتهایی را در مقابل یکدیگر انجام دهند که به این موضوع تمکین میگویند. اصل بر این است که زن باید تمکین نماید اما شرایطی نیز وجود دارد که تحت این شرایط زن موظف به تمکین نیست، مثلا اگر تمکین برای زن ضرر مالی، جانی و یا آبرویی داشته باشد زن میتواند تمکین نکند و یا اگر زن مهریهی خود را به اجرا بگذارد میتواند تا زمان عدم دریافت مهریه از حق حبس بهرهمند شود و تمکین نکند.
تمکین انواع مختلفی دارد
۱- در معنای عام خود به این معنی است که زن باید در همهی امور زندگی از مرد خود اطاعت کند و برای مثال زن موظف به زندگی در منزلی است که زوج تعیین میکند مگر اینکه ضمن عقد نکاح شرط دیگری شده باشد که زوجه محل زندگی را تعیین کند و یا تعیین منزل با رضایت هر دوی آنها انجام پذیرد. در غیر این صورت زن موظف به تمکین است و البته نه تمکین در هر منزلی بلکه محل زندگی تعیین شده توسط زوج باید متنساب با شأن زوجه باشد و اگر زن بدون داشتن دلیل موجه در آن منزل سکونت نکند زوج میتواند به دادگاه دادخواست الزام به تمکین ارائه دهد و زن را ملزم به تمکین کند. و ممکن است قبل از رجوع به دادگاه اظهارنامه تمکین برای زوجه ارسال کند و زوجه هم در مقابل جواب اظهارنامه تمکین ارسال نماید. اما اگر شرایطی وجود داشته باشد که زن بترسد در آن منزل زندگی کند یا زندگی در آنجا برای خطر جانی، مالی و یا آبرویی داشته باشد مثل اینکه زوج وی را کتک بزند یا مرد همسر خود را از منزل بیرون انداخته باشد و… و بتواند آن را اثبات کند، دادگاه رای به الزام زوجه به تمکین نخواهد داد.
۲- تمکین در معنای خاص خود به معنای اطاعت زن از شوهر خود در روابط زناشویی میباشد و زن موظف به تمکین در روابط زناشویی میباشد، مگر اینکه با تشخیص دکتر رابطهی جنسی برای زن ممنوع باشد یا زوجه بیماریای داشته باشد که به زن آسیب برسد.
عدم تمکین و نشوز به چه معناست؟
اصطلاح نشوز در مقابل اصطلاح تمکین قرار دارد و در معنای حقوقی نافرمانی یکی از زوجین است و در شرایطی که زن از شوهر خود تمکین نکند و به وظایف همسری خود عمل نکند، میگویند او نشوز کرده و زن ناشزه میباشد. برای اثبات عدم نشوز زن بهتر است که جواب اظهارنامه تمکین را تنظیم و ارسال نماید.
عدم تمکین مرد شامل چه مواردی میباشد؟
همانطور که گفتیم مرد هم موظف به انجام وظایفی در مقابل همسر خود میباشد و باید در ارتباط با همسرش حسن معاشرت داشته باشد علاوه بر این یک سری وظایف مالی نیز دارد. در صورتی که مرد به وظایف خود عمل نکند میتوان گفت او نیز ناشز میباشد. و در این شرایط برای زن عسر و حرج ایجاد میشود و زوجه میتواند دادخواست طلاق به دادگاه خانواده بدهد. علاوه بر این اگر مرد به همسر خود نفقه ندهد، زوجه میتواند علیه وی طرح دعوی کیفری نماید و علاوه بر اینها مرد نیز موظف به برقراری ارتباط جنسی با همسر خود میباشد.
عدم تمکین زن شامل چه مواردی است؟
سر باز زدن زن از برقراری رابطهی جنسی با همسر خود بدون داشتن عذر موجه و عدم انجان وظایف زناشویی خود به طور متعارف را عدم تمکین در معنای خاص خود میگویند و عدم تمکین در معنای عام هم یعنی زن وظایف خود را نسبت به شوهر انجام ندهد و در حدود قانون و عرف از شوهر خود اطاعت نکند و ریاست شوهر در خانواده را نپذیرد.
عدم تمکین زوجه چه پیامدهایی دارد؟
در صورت عدم تمکین زن از شوهر خود وی نمیتواند مطالبهی نفقه نماید. ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی در این موضوع اینگونه بیان میدارد: اگر زوجه بدون وجود مانع مشروع از ایفای تعهدات زوجیت خود سر باز زند مستحق نفقه نخواهد بود.
پس در صورتی که زن برای عدم تمکین خود دلیل موجه و مانع مشروعی داشته باشد مستحق نفقهی خود میباشد و حق نفقهی وی ساقط نخواهد شد. علاوه بر این به زوجه مهلت داده میشود که به زندگی خود برگردد و در صورت عدم برگشت زوج میتواند از قاضی مجوز ازدواج مجدد اخذ کند.
نمونه اظهارنامه تمکین
مشخصات اظهارکننده:……………………… و آدرس………………
مشخصات مخاطب اظهارنامه……………….. و آدرس………….
موضوع این اظهارنامه: درخواست بازگشت به خانه و تمکین زوجه
خلاصه اظهارات:
با سلام
سرکار خانم………..
احتراماً بدین وسیله به شما اعلام میدارم با توجه به سند عقد نکاح مورخ …………… با جناب آقای…………….. شما همسر قانونی ایشان میباشید و موظف به تمکین از ایشان بودهاید و منزل مشترک خود را بدون دلیل موجهی ترک کردهاید. اینجانب …………….. به وکالت همسر شما آقای……………….. به موجب این اظهارنامه از شما خواهانم طی مدت ۱۰ روز به منزل مشترک خود رجوع نمایید و نسبت به ایفای وظایف زناشویی خود (تمکین عام و خاص) اهتمام ورزید. در غیر این صورت شما مسئول نشوز خود میباشید و علاوه بر عدم تعلق نفقه با سایر ضمانت اجراهای قانونی مواجه میشوید.
با سپاس
نمونه جواب اظهارنامه تمکین از جانب زوجه
مشخصات پاسخدهنده اظهارنامه:…………… و آدرس…………..
مشخصات مخاطب پاسخ:………….. و آدرس………………
جناب آقای …………… احتراماً اینجانب ………………….. وکیل خانم ………………… در جواب اظهارنامه شماره ……….. ارسال شده در تاریخ ………….. به استحضار میرسانم موکل بنده به موجب عقد نکاح شماره ………… مورخ ……………. همسر قانونی شما میباشد و ایشان مانند قبل حاضر به تمکین (عام و خاص) میباشند اما با توجه به اینکه شما تا به حال هیچ مکان مناسبی را به عنوان محل زندگی مشترک که در شأن ایشان باشد معرفی نکردهاید و از تاریخ …………….. نفقهای نیز به ایشان پرداخت ننمودهاید و با توجه به موارد ذکر شده احتراماً مورد تقاضاست محل سکونتی مناسب و در شأن همسر خود فراهم آورید و علاوه بر این لوازم تمکین را ایجاد نمایید و موانع آن از جمله …………… را از میان ببرید تا همسر جنابعالی مجددا به نشانی دقیق اعلام شده توسط شما برگردند. در غیر این صورت اینجانب جهت احقاق حقوق موکل خود اقدامات قانونی لازم را اتخاذ مینمایم.
با تشکر
شما میتوانید جهت کسب اطلاعات و راهنمایی بیشتر در خصوص تنظیم جواب اظهارنامه تمکین از جانب زوجه با گروه وکلای تهران مدافع تماس حاصل فرمایید و از راهنمایی مشاوران حقوقی و وکلای خبرهی ما بهرهمند شوید.
پرسشهای رایج:
زن در چه صورتی ملزم به تمکین میباشد؟
هنگامی که مرد محل سکونت مناسب با شأن وی فراهم کرده باشد و تمکین برای زن خوف جانی، مالی یا آبرویی نداشته باشد.
آیا در صورت مطالبهی مهریه زن ملزم به تمکین میباشد؟
خیر، در زمان مطالبهی مهریه زن تا وقتی که مهریهی خود را دریافت نکند میتواند از حق حبس استفاده کند و تا دریافت کامل مهریه، نفقه و سایر حقوق مالی خود تمکین نکند.
با سلام شوهرم رای تمکین رو گرفت و درخواست سازش کرد ولی من موافقت نکردم بعد از مدتی اظهاز نامه دادم که خواهان بازگشت به زندگی مشترک هستم و حاضرم ازش تمکین کنم ولی اون جوابی نداد و قبول نکرد، آیا با وجود این اظهار نامه و عدم رضایت من میتونه حکم ازدواج مجدد بگیره؟
سلام رضایت شما بابت تمکین از ایشان را به صورت لایحه در پرونده اجرای حکم الزام به تمکین ثبت نمایید
سلام خانم بنده در توافقی کا با هم داشتیم اقدام به طلاق توافقی کردیم در مرحله امضا شانه خالی کرد بعد از مدتی اقدام به اجرا مهریه کرد پولی که در حساب بود برداشت شده اولا پولی که در حساب هستش با توجه به اندازه آن که آیا من مستاجر و اینکه من حقوق ثابت نسبت به بازار کار ندادم وه لازمه زندگی هستش امکان پیگیری برای مستثنیات دین هستش .بعد من راننده هستم ماشینی به اسمم هست که پلاک عمومی هستش دستور توقیف دادن من درخواست مستثنیات دین کردم ولی به دلیل اعتراض زوجه مبنی بر داشتن ماشین دیگر اعتراض خورد هیچ گونه سندی مبنی بر مالکیت وجود ندارد بجز این ماشین آیا قابل پیگیری هستش این ادعا مالکیت بنده در هر ماشینه دیگری در حد حرف هستش.در هر صورت من خواهان تقسیط مهریه هستم اجرا در اداره ثبت و اسناد هستش چطور میتوانم درخواست تقسیط کنم
با سلام اجرای مهریه در اداره ثبت تقسیط ندارد و در صورتی که مال توقیف شده شامل مستثنیات دین نباشد ، به مزایده گذاشته میشود و در صورتی که در مزایده به فروش نرسد به نام مدعی و خواهان انتقال سند صورت میگیرد