حق حبس زوجه چیست و شرایط استفاده از آن توسط زوجه چیست؟

همانطور که می‌دانید زمانی که دو فرد تصمیم می‌گیرند ازدواج کند، آثار حقوقی زیادی بر رابطه آنها بار می‌شود. بحث حق حبس نیز یکی از حقوقی است که با ازدواج برای زن به رسمیت شناخته می‌شود. گاهی اوقات بسیاری از زنان از این حقی که دارند آگاه نیستند به همین دلیل در این مقاله ما به بررسی این حق و همچنین شرایط آن می‌پردازیم.

حق حبس زن چیست؟

یکی از حقوقی که در هنگام ازدواج از آن دارا شود حقی است که به آن حق حبس می‌گویند. به این معنا که زن می‌تواند تا زمانی که مهریه خود را دریافت نکرده است از انجام وظایف زناشویی امتناع کند. البته این امتناع از انجام وظایف زناشویی به این معنا نیست که مرد نباید نفقه او را پرداخت کند، بلکه زن در دورانی که از این حق استفاده می‌کند مستحق دریافت نفقه است و مرد نیز باید نفقه او را پرداخت کند بنابراین مطالبه مهریه باعث از بین رفتن حق مطالبه نفقه نمی‌شود.

یکی از شرایط بسیار مهمی که باید به آن توجه داشت این است که مهریه زن باید عند المطالبه باشد تا بتواند از حق خود برای دریافت مهریه قبل از تمکین عام و خاص استفاده کند. بنابراین افرادی که مهریه عندالستطاعه دارند نمی‌توانند از این حق استفاده کنند.

قبل از پرداختن به شرایط اصلی این حق  لازم است تمکین عام و خاص را بیان کنیم.

تمکین به چه معناست؟

شاید برای شما این سوال پیش بیاید که تمکین چیست؟ در واقع تمکین به معنای پیروی از شوهر در خانه و زندگی مشترک و زناشویی است. تمکین به دو دوسته تقسیم می‌شود:

• اگر تمکین به صورت عام باشد: این نوع تمکین به این معناست که زن در زندگی زناشویی باید ریاست مرد در خانواده را بپذیرد و در مسائل کلی مانند محل سکونت، نحوه تربیت فرزندان و…از شوهرش اطاعت کند.
• خاص: تمیکن خاص به معنای این است که زن باید نیازهای جنسی همسرش را تامین کند و بدون عذر موجه از آنها اجتناب نکند در غیر اینصورت زن ناشزه به حساب می‌‌آید که آثار خاص خود را دارد.

شرایط استفاده از این حق

اگرچه به طور پراکنده شرایط استفاده از این حق ذکر شده اما در یک دسته بندی کلی؛ برای اینکه زن بتواند از این حق استفاده کند لازم است شرایط ذیل را داشته باشد.

• ابتدا لازم است که مهریه صورت حال و عندالمطالبه باشد. یعنی مهلتی برای پرداخت مهریه ذکر نشده باشد و پرداخت مهریه هم به استطاعت مالی مرد منوط نشده باشد.
• زن نباید قبلا از شوهر تمکین کرده باشد. تمکین زن باعث اسقاط حق او برای دریافت مهریه پیش از تمکین می‌شود و دیگر نمی‌تواند از این حق استفاده کند.
• در صورتی که دادگاه حکم اعسار زوج را بدهد و مهریه را قسط بندی کند، زن می‌تواند تا پرداخت آخرین قسط از این حق استفاده کند.
• زن همچنان می‌تواند نفقه خود را دریافت کند و اگر مرد از پرداخت نفقه خودداری کند زن می‌تواند علیه او اقامه دعوا کند.
• بدیهی است که اگر در زمان عقد مهریه تعیین نشده باشد استفاده از این حق ازبین می‌رود.

چه مواردی باعث سقوط این حق می‌شود؟

به طور کلی اگر یکی از موارد ذیل تحقق پیدا کند زن دیگر نمی‌تواند از حق حبس استفاده کند:

• اگر زن و مرد در حین عقد ازدواج و در سند ازدواج ذکر کنند که حق حبس را از یکدیگر ساقط می‌کنند بدیهی است که دیگر نمی‌توانند از این حق استفاده کنند.
• در صورتی که زن از همسرش به طور خاص تمکین کند. اگر زن تمکین خاص کند حتی اگر این تمکین قبل از عروسی باشد در اینصورت باعث سقوط این حق می‌شود.
• زن اگر بخواهد در منزل مشترکی که شوهرش تدارک دیده است زندگی کند بازهم باعث از بین رفتن این حق زوجه می‌شود که همانطور که بیان شد به آن تمکین عام می‌گویند.

یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که اگر زن در ازدواج  دوم خود به سر می‌برد بازهم می‌تواند از این حق استفاده کند. کافی است که تمکین عام و خاص که قبلا بیان شد،  نکرده باشد. بنابراین ازدواج مجدد باعث اسقاط این حق نمی‌شود.

جمع بندی

در یک تعریف خلاصه و کلی حق حبس زوجه به معنای دریافت مهریه قبل از انجام وظایف زناشویی است. بر این اساس زنی که قصد دارد از این حق خود استفاده کند لازم است که قبلا از شوهرش به طور عام و خاص تمکین نکرده باشد و همچنین در سند ازدواج این حق را از خود سلب ننماید.

استفاده از این حق مانعی برای پرداخت نفقه نیست و زن همچنان مستحق دریافت نفقه است. همچنین باید توجه کرد که مهریه زن باید به صورت حال باشد تا زن بتواند با استناد به آن از این حق استفاده کند.

حق حبس زوجه با گروه وکلای تهران مدافع

بهتر است  قبل از استفاده از این حق از وکلای متخصص در این زمینه کمک بگیرید. به این خاطر که یک وکیل متخصص می‌تواند به شما سریع‌ترین راه را پیشنهاد بدهد و علاوه بر این نیازی به حضور شما در دادگاه نیست.

گروه وکلای تهران مدافع متشکل از وکلای متخصص در این زمینه است و می‌تواند شما را راهنمایی کند. همچنین توصیه ما به شما این است که حتما از خدمات مشاوره رایگان گروه وکلای تهران مدافع استفاده کنید.

سوالات پایانی

آیا اعسار زوج باعث می‌شود که زن دیگر نتواند از حق حبس خود استفاده کند؟

خیر، اگر زوج درخواست اعسار بدهد و دادگاه هم با این درخواست موافقت کند، مهریه قسط بندی می‌شود و در اینصورت زن می‌تواند تا پرداخت آخرین قسط مهریه از حق خود استفاده کند.

آیا استفاده از این حق  در دوران عقد هم امکان پذیر است؟

بله زن می‌تواند تا زمانی که تمکین نکرده است از این حق استفاده کند و اینکه در دوران عقد باشد و یا اینکه عروسی کرده باشد منافاتی با این قضیه ندارد.