امروزه با تغییر شرایط زندگی و سطح انتظارات افراد و تغییر ساختار فرهنگی و اجتماعی جامعه، موضوعات مطرح در سطح اجتماع شکل دیگری یافته و نسبت به گذشته تغییر کرده است. در گذشته زنان و مردان خود را ملزم به ادامۀ زندگی زناشویی تحت هر شرایطی می‌دانستند، در حالیکه امروزه در صورت بروز اختلاف نظر و مشکلات گوناگونی که خارج از بحث این مقاله است، افراد راه جدایی و طلاق را در پیش می‌گیرند. قطعاً همۀ ما با عبارت طلاق توافقی آشنایی داشته و می‌دانیم که یکی از اشکال جدایی و طلاق زوج‌ها، طلاق توافقی است. اما آیا از شرایط آن و مواردی که باید از لحاظ قانونی مدنظر قرار گیرد نیز آگاهی داریم؟ آیا می‌دانیم پرداخت مهریه به چه صورت است؟ آیا از شرایط مهریه قسطی در طلاق توافقی اطلاع داریم؟ در اینجا قصد داریم تا جایی که در این مقاله می‌گنجد، با این طلاق توافقی و شرایط مربوط به آن، خصوصاً مهریه قسطی در طلاق توافقی آشنا شویم.
طلاق توافقی
طلاق توافقی همانگونه که از اسم آن مشخص است با توافق زن و مرد بر سر موضوعات مختلف مانند؛ مهریه زن، نفقه، حضانت فرزندان و دیگر موضوعات صورت می‌گیرد و روال آسان‌تری برای انجام دارد. در این نوع طلاق زن می‌تواند تمام مهریه خود یا بخشی از مهریه خود را درخواست و مطالبه کند و یا ببخشد که باید در مورد تمامی شرایط با مرد توافق کند. این توافق می‌تواند به این صورت باشد که مهریه قسطی در طلاق توافقی در نظر گرفته شود.
نکته قابل‌توجه و وجه تمایز طلاق توافقی در این است که زوجین، زن و مرد، در مورد تمامی مسائل مالی و غیر مالی پیش از اقدام به طلاق صحبت کرده و توافق می‌کنند. البته با تدابیری که قانون‌گذار برای کاهش وقوع طلاق توافقی صورت داده است، زوجین باید پیش از درخواست بررسی طلاق توافقی خود و مراجعه به دادگاه به مراکز مشاوره مراجعه کرده و در مورد تصمیم خود مبنی بر تمایل به انجام طلاق توافقی مشورت بگیرند. بعد از طی این مرحله و اخذ تصمیم قطعی برای جدایی به شکل توافقی، با مدارک مورد نیاز به دادگاه مراجعه نموده و بعد از صدور رأی طلاق توافقی، برای جاری شدن صیغۀ طلاق و ثبت آن به دفاتر ثبت طلاق مراجعه می‌نمایند.
مدارک و ضوابط مورد نیاز برای طلاق توافقی
زوجین با در دست داشتن مدارک شناسایی و سند ازدواج به دفاتر خدمات قضایی یا مرکز مورد نظر مراجعه کرده و درخواست خود را مبنی بر صدور گواهی عدم سازش از سوی دادگاه مطرح می‌کنند. بعد از ارسال درخواست و مشخص شدن مرجع مورد نظر جهت بررسی در دادگاه، هر دو نفر حاضر شده و درخواست خود را مطرح می‌نمایند.
در مرحلۀ بعد برای ایجاد صلح و سازش احتمالی هر دو نفر به داور ارجاع داده می‌شوند، که زوجین می‌توانند از بین آشنایان خود شخصی را به عنوان داور معرفی کنند و در صورت عدم معرفی، دادگاه خود داور معرفی می‌نماید. داوران که باید شرایط مورد نظر را داشته باشند، حداقل ۴۰ سال سن، متأهل و مسلمان، بعد از مراجعه و گفتگو با زوجین نظر خود را کتبی به دادگاه معرفی می‌نمایند. در صورت عدم سازش، دادگاه گواهی عدم سازش را صادر می‌نماید. در این مرحله یک گواهی سه ماهه از سوی دادگاه صادر گردیده که برای مراجعه به دفتر ثبت طلاق است و زوجین در مدت این سه ماه فرصت دارند مراجعه کرده و طلاق خود را ثبت نمایند.
پرداخت قسطی مهریه در طلاق توافقی
معمولاً در دادگاه‌های خانواده و در زمان تصمصم‌گیری بر سر مهریه مردان خواهان تقسیط هر جه بیشتر مهریه و پرداخت کمتر پیش پرداخت و زنان خواهان پرداخت بیشتر پیش قسط و تقسیط مقدار کمتری از مهریه هستند. از آنجا که در طلاق توافقی تمامی موضوعات بین زوجین توافق شده و توافق انجام شده را نیز به اطلاع دادگاه می‌رسانند، در مورد مهریه، مقدار آن، نحوۀ پرداخت آن نیز توافق می‌کنند. بنابراین پرداخت قسطی مهریه در طلاق توافقی نیز در صورت ادعای عدم توانایی در پرداخت مهریه از سوی زوج، منوط به رضایت زوجه و توافق دو طرف است. فقط اینکه در این مورد رعایت چندین نکته و موضوع حائز اهمیت است:
- اول اینکه در صورتی که مهریه ۱۱۰ سکه باشد و یا اگر بیشتر از ۱۱۰ سکه باشد، فقط تا میزان ۱۱۰ سکه از مهریه، در صورت عدم پرداخت قابلیت پیگیری و صدور حکم جلب برای زوج از سوی دادگاه را به همراه دارد.
- مرد یا زوج برای تقسیط مهریه باید دادخواست اعسار به دادگاه تقدیم نماید تا بررسی شود و از سوی دادگاه تصمیم به اقساط مهریه گرفته شود.
- در صورتی که زوجین قبل از صدور رأی در مورد نحوۀ پرداخت مهریه توافق کرده باشند، پس از صدور رأی و انجام طلاق امکان تغییر در نحوۀ پرداخت وجود ندارد.
- زوجه نمی‌تواند در صورت پرداخت نکردن اقساط مهریه، زوج را ممنوع‌الخروج از کشور نماید.
- در مهریه‌های بالاتر از ۱۱۰ سکه، در صورت نپرداختن اقساط مهریه، زوجه نمی‌تواند حکم جلب زوج را درخواست نماید. فقط می‌تواند مال زوج یا یک چهارم از حقوق او را توقیف نماید.
- اگر مردی خود درخواست طلاق داده باشد، اما توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد، می‌بایست دادخواست اعسار بدهد و در این گونه موارد دادگاه به سختی دادخواست او را می‌پذیرد.
- در مواردی که مازاد مهریه بیش از ۱۱۰ سکه باشد، در صورت توافق بر سر پرداخت اقساط از سوی مرد یا زوج، اگر اقساط پرداخت نشود، امکان درخواست صدور حکم جلب از سوی زن وجود ندارد.
- زوجین می‌توانند با دریافت برگه‌های رسید، در هنگام ثبت طلاق در دفترخانه، بعد از هر بار پرداخت اقساط مهریه از سوی زوج با تحویل رسید از سوی زوجه، مدرکی دال بر پرداخت شدن قسط مهریه داشته باشند که در دادگاه قابل ارائه و استناد است.
آیا مهریه زندان دارد؟ آنچه مسلم است اگر مرد به دلیل عدم پرداخت مهریه یا اقساط آن جلب شده و بازداشت و زندانی شود، می‌تواند درخواست تجدید نظر در حکم را داده و تقاضای تقسیط یا بیشتر شدن اقساط را بدهد و در صورتی که زن نتواند دلایلی برای رد دادخواست تجدید نطرخواهی زوج بدهد، دادگاه برای مرد که زندانی است تخفیف بیشتری قائل می‌شود. اما اگر زن دلایل کافی مبنی بر رد دادخواست تجدید نظرخواهی مرد ارائه بدهد، وضع فرق می‌کند.
سؤالات متداول:
- آیا امکان تقسیط مهریه در صورت طرح تقاضای طلاق از سوی مرد وجود دارد؟
در صورتی که در اثنای صدور رأی زن تقاضای مهریه کند و مرد توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد، می‌بایست دادخواست اعسار خود را مطرح نماید و بعد از بررسی و اظهار شهود جهت اثبات اعسار مرد از پرداخت مهریه، دادگاه تصمیم به اقساط مهریه می‌گیرد.
- در صورتی که زن تقاضای طلاق دریافت مهریه نداشته باشد و مرد درخواست طلاق داشته باشد چطور؟
در اینجا تا زمانی که تکلیف مهریه مشخص نشود، حتی اگر رأی دادگاه مبنی بر طلاق صادر شده باشد، وقوع طلاق ثبت نخواهد شد و در صورت عدم توانایی مرد، او می‌بایست دادخواست اعسار خود را تقدیم دادگاه کند.
- اگر دادخواست اعسار مرد پذیرفته نشود، چه اتفاقی می‌افتد؟
در صورتی که دادگاه دادخواست اعسار مرد را نپذیرد، مادامیکه مهریه زن تمام و کمال پرداخت نشود، حکم و رأی طلاق ثبت نخواهد شد.
- آیا برای پرداخت قسطی مهریه در طلاق توافقی از سوی زوج ضمانت اجرایی وجود دارد؟
بله، زوجه می‌تواند در صورت عدم پرداخت اقساط مهریه که در دادگاه به هنگام طلاق بر سر آن توافق شده است، به دادگاه مراجعه نماید و درخواست جلب یا توقیف مال یا حقوق مرد را نماید. البته بسته به میزان مهریه و شرایط قسطی در طلاق توافقی به عمل آمده در هنگام صدور رأی طلاق در دادگاه.
اشتراک در شبکه اجتماعی
اشتراک در
فیسبوک
اشتراک در
توییتر
اشتراک در
واتساپ
اشتراک در
تلگرام
مطالب مرتبط با این موضوع
سلام توافقی جدا شدم پرداخت ماهانه مهریه رو انجام نداد الان از طریق ارث که بهش رسیده میخوام اقدام کنم. رفتم دادگاه گفتن از طریق دفتر الکترونیک قضایی یا دفتر خونه میشه کدوم بهتره ممنون
با سلام بله از دفاتر خدمات قضایی اقدام نمایید