مشاوره حقوقی انحصار وراثت

پس از فوت فرد متوفی، امور حقوقی متعددی ایجاد می شود که وراث متوفی باید آن ها را حل و فصل نمایند. یکی از این مسائل حقوقی که پس ار فوت فرد بر عهده وراث قرار دارد مساله انحصار وراثت است. احتمالا در روند انجام امور حقوقی پس از فوت فرد این واژه را شنیده اید اما ممکن است با معنای دقیق حقوقی آن و مراحل و مرجع صالحی که می تواند به آن رسیدگی کند آشنایی نداشته باشید. این مقاله از گروه وکلای تهران مدافع جهت آشنایی شما عزیزان با انحصار وراثت و مراحل صدور گواهی آن نوشته شده است. برای آشنایی کامل با نحوه دریافت گواهی انحصار وراثت در این مقاله با ما همراه باشید.

انحصار وراثت چیست؟

انحصار وراثت یک فرایند حقوقی پس از مرگ متوفی است و به معنای تعیین افرادی است که بر اساس قانون، وارث متوفی محسوب می شوند. امور مربوط به ارث و وصیت در هر کشور با توجه به سیاست های حقوقی آن کشور قوانین و قواعد خاص خود را دارد که باعث می شود افراد حقوق متفاوتی داشته باشند و مراحل و رویه های متفاوتی را برای دریافت حقوق خود دنبال نمایند. بر اساس نظام حقوقی ایران نیز ارث و وصیت قوانین خاص خود را دارد. یکی از این قوانین و مقررات این است که وراث باید پس از مرگ مورث یعنی همان فرد متوفی برای اخذ گواهی انحصار وراثت اقدام نمایند. ضرورت اخذ این گواهی و مراحل آن در ادامه به صورت کامل توضیح داده می شود.

ضرورت گرفتن گواهی انحصار وراثت

ممکن است این سوال ایجاد شود که آیا گرفتن این گواهی پس از مرگ متوفی ضروری است یا خیر و اگر این گواهی گرفته نشود چه نتایجی در پی خواهد داشت؟ در پاسخ باید گفت زمانی که فردی فوت می کند و اموال او تحت عنوان ماترک متوفی شخصیت حقوقی جداگانه ای پیدا می کنند، افرادی که وراث متوفی محسوب می شوند پیش از اخذ گواهی انحصار وراثت نمی توانند هیچ گونه اقدام حقوقی و اداری نسبت به ماترک متوفی انجام دهند. در نتیجه، اخذ این گواهی برای انجام امور حقوقی و اداری مربوط به اموال باقی مانده از متوفی یا همان ماترک متوفی مانند امور بانکی، ثبتی و تقسیم اموال ضروری است و به عنوان پیش نیاز برای انجام این کارها محسوب می شود. پس برای انجام هر یک از این امور نسبت به اموال متوفی لازم است در اسرع وقت نسبت به گرفتن این گواهی اقدام نمایید.

مراحل گرفتن گواهی انحصار وراثت

برای گرفتن این گواهی بهتر است از یک وکیل متخصص در حقوق ارث و وصیت استفاده کنید که تجربه کافی در انجام کلیه این امور دارد. به طور کلی زمانی که فردی فوت می کند، یک گواهی به نام گواهی فوت از سوی پزشک معتبر صادر می شود که نشان دهنده قطعیت فوت متوفی است و آثار و نتایج حقوقی بسیاری دارد. با صدور این گواهی و ثبت و ارائه آن به اداره ثبت احوال، شناسنامه متوفی باطل و سایر روندهای قانونی برای انجام امور حقوقی از جمله انحصار وراثت انجام می شود. پس از ثبت فوت فرد در مراجع رسمی، به استناد گواهی فوت او و استشهادیه ای که به صورت رسمی از چند شاهد می گیرید می توانید برای دریافت گواهی انحصار وراثت اقدام نمایید. برای ثبت این درخواست بهتر است ابتدا با یک وکیل ارث و میراث که نسبت به مراحل کسب هر چه سریع تر این گواهی تسلط دارد مشورت نمایید. پس از مشورت با وکیل متخصص در گام اول، باید مدارک لازم برای ثبت درخواست در مرجع صالح را آماده کنید. یکی از مهمترین این مدارک همانطور که گفتیم، استشهادیه محضری است که در آن افراد شاهد به وارث بودن افراد متقاضی صدور این گواهی شهادت می دهند. پس از تنظیم این استشهادیه محضری که به تایید و امضای دفتر اسناد رسمی می رسد، با تنظیم دادخواست صدور گواهی انحصار وراثت به کمک وکیل ارث و میراث و ارائه سایر مدارک به همراه آن می توانید درخواست خود را در مرجع صالح که شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی است به ثبت برسانید. شورای حل اختلاف پس از بررسی این درخواست و تایید افرادی که به عنوان وراث متوفی اعلام شده اند، برای صدور گواهی نامحدود انحصار وراثت اقدام به صدور یک آگهی می کند تا در صورتی که افراد دیگری هم خود را وارث متوفی می دانند این موضوع را اعلام کنند. صدور این آگهی در سال ۱۴۰۳ رایگان است و پس از گذشت یک ماه از صدور آن، گواهی انحصار وراثت بر اساس بررسی های شورای حل اختلاف درمورد وراث متوفی صادر می شود.

با استفاده از وکیل متخصص در حقوق ارث و میراث می توانید هر یک از این مراحل را در نهایت سرعت و دقت انجام دهید. در مقاله وکیل ارث به همراه مشاوره رایگان تخصصی ارث می توانید با نحوه کسب مشاوره از وکیل ارث در این رابطه آشنا شوید.

گواهی نامحدود انحصار وراثت چیست؟

منظور از این نوع گواهی، گواهی ای است که پس از صدور آگهی مخصوص برای پیدا کردن وراث دیگر انجام می شود و پس از صدور، به افرادی که تحت عنوان وراث شخص شناسایی و تایید شده اند اجازه فروش اموال متوفی و هر گونه اقدام حقوقی دیگر در ارتباط با اموال او را می دهد. صدور این گواهی به دلیل انجام فرایند نشر آگهی برای پیدا کردن وراث دیگر حدود یک ماه به طول می انجامد.

گواهی تسلیم اظهارنامه مالیاتی چیست؟

انتقال ماترک متوفی میان وراث او مستلزم پرداخت مالیات بر ارث است. اما برای دریافت گواهی انحصار وراثت در صورتی که تاریخ فوت متوفی پس از فروردین ۱۳۹۵ باشد، ارائه این گواهی همراه با دادخواست لزومی ندارد. در واقع این گواهی صرفا برای تقسیم اموال متوفی ضرورت دارد و نه دریافت گواهی انحصار وراثت. در نتیجه بدون ارائه این گواهی نیز می توانید برای دریافت گواهی انحصار وراثت اقدام نمایید.

چه کسانی در فرایند انحصار وراثت از متوفی ارث می برند؟

یکی از قواعد مربوط به حقوق ارث، مربوط به این است که دقیقا کدام افراد می توانند پس از مرگ فرد از او ارث ببرند. در قانون مدنی ایران، سه طبقه برای افرادی که پس از مرگ فرد از او ارث می برند تعیین شده که در صورت زنده بودن در هنگام مرگ متوفی از او ارث می برند. در صورتی که فرد یا افرادی از طبقه اول در هنگام فرد متوفی زنده باشند، افراد طبقات دیگر از متوفی ارث نمی برند. اما اگر هیچ یک از افراد طبقه اول زنده نباشند، نوبت به افراد طبقه دوم و همینطور در صورت زنده نبودن افراد طبقه دوم، ماترک متوفی به طبقه سوم می رسد. در نتیجه، تمام افراد بازمانده متوفی نمی توانند از او ارث ببرند و وجود برخی از آن ها که نسبت نزدیک تری به او دارند باعث محرومیت افراد دورتر می شود. اعضای هر یک از این طبقات شامل افراد زیر می شوند:

• طبقه اول: پدر، مادر فرد فوت شده و اولاد و اولاد اولاد وی
• طبقه دوم: اجداد و برادر و خواهر متوفی و اولاد آن ها
• طبقه سوم: اعمام (عموها) و عمات (عمه ها) و اخوال (دایی ها) و خالات (خاله ها)ی متوفی و اولاد آن ها

در رابطه با تقسیم ارث در هر یک از این طبقات نیز قواعد خاصی وجود دارد که از فقه اسلامی اقتباس شده است. برای آشنایی دقیق تر با نحوه تقسیم ارث بهتر است که از یک وکیل متخصص در حقوق ارث و وصیت استفاده کنید تا متناسب با پرونده شما اطلاعات مناسب را در اختیار قرار دهد. برای استفاده مشاوره حقوقی وکیل متخصص در این رابطه، مقاله وکیل محاسبه ارث با مشاوره و آشنایی با نحوه آن را بخوانید.

مشاوره حقوقی انحصار وراثت در گروه وکلای تهران مدافع

با فوت متوفی مسائل حقوقی بسیاری ایجاد می شود که برای حل و فصل هر کدام از آن ها باید با وکیل و مشاور حقوقی متخصص در امر ارث و میراث مشورت نمود. حقوق ارث از جمله دشوارترین شاخه های رشته حقوق است که بدون استفاده از وکیل و متخصص در حوزه نمی توان از عهده امور مربوط به آن برآمد. یکی از این امور که برای انجام هر چه سریع تر آن بهتر است از وکیل ارث و میراث استفاده کنید، دریافت گواهی انحصار وراثت است. گروه وکلای تهران مدافع در کنار سایر رشته های حقوقی در زمینه حقوق ارث نیز متخصصان مجرب و متبحری را در اختیار دارد که می توانند در کمترین زمان و با کمترین هزینه انواع نیازهای حقوقی شما عزیزان را برطرف نمایند. برای استفاده از مشاوره حقوقی وکلای متخصص در حقوق ارث و میراث کافی است با گروه وکلای تهران مدافع تماس بگیرید.

سوالات متداول

گواهی انحصار وراثت چیست؟

برای تعیین دقیق افرادی که به عنوان وارث از اموال متوفی ارث می برند و یا به عنوان قائم مقام متوفی در امور حقوقی او شناخته می شوند یک گواهی تحت این عنوان صادر می شود که برای انجام کلیه امور حقوقی از جمله تقسیم ماترک متوفی ضروری است.

مرجع صدور گواهی انحصار وراثت کجاست؟

مرجع صالح برای صدور این گواهی شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی است که با ثبت دادخواست مربوطه و انجام بررسی های لازم این گواهی را صادر می کند.

آیا فردی غیر از ورثه هم می توانند درخواست صدور این گواهی را بدهند؟

بله، هر فرد ذی نفعی که از صدور این گواهی منتفع می شود حتی اگر جزو ورثه متوفی نباشد، می تواند با ثبت دادخواست صدور این گواهی را از شورای حل اختلاف تقاضا کند.

آیا پرداخت مالیات بر ارث برای صدور گواهی انحصار وراثت لازم است؟

دریافت گواهی تسلیم اظهارنامه مالیاتی تنها برای انجام فرایند تقسیم ارث ضرورت دارد و برای صدور این گواهی لازم نیست.