شرایط خروج از کشور بدون اجازه پدر برای دختران مجرد

امروزه با شدت گرفتن آمار طلاق و پیش کشیده شدن بحث حضانت، یکی از مواردی که از قدیم الایام مورد اختلاف بوده است، خروج از کشور بدون اجازه پدر برای دختران مجرد است.

به صورت کلی خروج فرزندان زیر ۱۸ سال چه پسر و چه دختر، نیازمند اجازه پدر می باشد. حال موضوع مورد منزاعه، زمانیکه است که پدر و مادر فرزندان از یکدیگر طلاق یا طلاق توافقی گرفته اند و حضانت فرزندان با مادر و یا با هر قیمی جز پدر یا پدربزرگ آنان است. در اینجا مهم نیست که حضانت فرزندان با چه کسی باشد؛ در هرصورت دختر و پسر زیر ۱۸ سال برای خروج از کشور نیاز به اجازه ی پدر و مادر دارند و شخص قیم باید رضایت طرف مقابل را برای فرستادن فرزندان به مسافرت خارج از کشور، تحصیل و … داشته باشد. در این شرایط حتی پدر هم به تنهایی نمیتواند بدون اجازه ی مادر فرزندان را از کشور خارج کند. در غیر این صورت، طرفین باید صبر کنند تا فرزندان به ۱۸ سالگی رسیده و پس از آن خود آن ها مختارا تصمیم به انجام این عمل بگیرند.

درخصوص سن فرزندان، باید گفت تفاوتی میان صغیر ممیز یا غیرممیز وجود ندارد. حتی در مورد شخصی که به سن ۱۸ سال رسیده و حکم عدم رشد وی از سمت دادگاه صادر شده باشد، باز هم اجازه ی پدر برای خروج از کشور نیاز است. در این مورد ماده ۴۲ قانون حمایت از خانواده اظهار میدارد:

صغیر و مجنون را نمی‌توان بدون رضایت ولی، قیم، مادر یا شخصی که حضانت و نگهداری آنان به او واگذار شده است از محل اقامت مقرر بین طرفین یا محل اقامت قبل از وقوع طلاق به محل دیگر یا خارج از کشور فرستاد، مگر اینکه دادگاه آن را به مصلحت صغیر و مجنون بداند و با درنظر گرفتن حق ملاقات اشخاص ذی‌حق این امر را اجازه دهد. دادگاه درصورت موافقت با خارج کردن صغیر و مجنون از کشور، بنابر درخواست ذی‌نفع، برای تضمین بازگرداندن صغیر و مجنون تامین مناسبی اخذ می‌کند.

همچنین طبق ماده ۱۸ قانون گذرنامه:

اشخاصی که کمتر از ۱۸ سال تمام دارند و کسانی که تحت ولایت و یا قیمومیت می ‌باشند با اجازه کتبی ولی ( پدر ) یا قیم آنان برای آنان گذرنامه صادر می گردد.

بنابراین در شرایطی که حق حضانت با مادر میباشد، خروج از کشور بدون اجازه پدر برای دختران مجرد امکان پذیرنیست و نیازمند اذن پدر است.

خروج از کشور دختران بدون اجازه ی پدر

در قانون قدیم، اصل بر این بود که پسران زیر ۱۸ سال برای خروج از کشور نیاز به اجازه ی پدر خواهند داشت و پس از آن، تصمیم گیری بر عهده ی خود آن ها خواهد بود. اما دختران پس از ۱۸ سالگی نیز برای خروج از کشور باید از سمت پدر خود مجوز خروج از کشور را اخد کنند.

سالیان زیادی است که از اصلاح این قانون میگذرد اما همچنان عده ی زیادی از مردم جامعه بر این باورند که دختران بالای ۱۸ سال بدون اجازه یپدر نمیتوانند از کشور خارج شوند. اما این نظر درست نیست و دختران بالای ۱۸ سال مجرد، بدون هیچ منعی و بدون نیاز به اذن پدر، میتوانند خاک کشور را ترک کنند.
حتی درمواردی دختران زیر ۱۸ سال نیز در صورت وجود شرایطی میتوانند با اذن دادگاه از کشور خارج شوند؛ برای مثال در شرایطی که والدین از یکدیگر طلاق گرفته و یا دسترسی به پدر و جد پدری امکان پذیر نباشد. همچنین در شرایطی که وضعیت روحی و روانی پدر خانواده از سمت دادگاه ناپایدار باشد و صلاحیت تصمیم گیری در خصوص این موضوع را نداشته باشد.

مدارک لازم برای خروج از کشور دختر مجرد

همانطور که گفته شد، یکی از اصلی ترین مدارک لازم برای خروج از کشور دختر مجرد زیر ۱۸ سال، اجازه ی پدر میباشد. این اجازه جنبه ی رسمی و قانونی داشته و عموما در دفتر اسناد ثبت میشود و به عنوان یک مدرک در کنار مدارک دیگر باید ارائه گردد تا گذرنامه صادر شود.

در موارد دیگر، در خصوص خروج از کشور دختر مجرد بالای ۱۸ سال، در صورتیکه به دلایلی از جمله محجوریت، منع قانونی خاصی برای خروج از کشور نیاز نباشد، مدارک عادی از جمله کلیه مدارک شناسایی، شناسنامه، کارت ملی و گذرنامه مورد نیاز است.

برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره حقوقی رایگان در خصوص مبحث “خروج از کشور بدون اجازه پدر” با گروه وکلای تهران مدافع تماس حاصل فرمایید.

سؤالات متداول

اگر خروج از کشور دختر زیر ۱۸ سال به کمک ویزای و کمک هزینه ی تحصیلی باشد، باز هم اجازه ی پدر لازم است؟

بله. اخذ اذن پدر در خروج دختر زیر ۱۸ سال فقط در شرایطی است که دسترسی به پدر و هیچ شخصی از جد پدری وجود نداشته باشد و در باقی موارد، اجازه ی پدر لازم است.

خروج از کشور از سمت شخصی که حضانت در اختیار اوست، به چه شیوه ای انجام میشود؟

همانطور که گفته شد، در صورتیکه حضانت فرزندان با مادر آنان باشد، خروج هریک از فرزندان از کشور نیازمند اذن پدر خواهد بود. اما در شرایطی که به هر دلیلی دسترسی به پدر و جد پدری وجود نداشته باشد یا پدر در صلاحیت تصمیم گیری نباشد، دادگاه پس از بررسی شرایط، اذن خروج فرزندان توسط مادر یا قیم قانونی آن ها را صادر میکند. در این صورت، یک تامین از مادر یا پدر متقاضی خروج گرفته میشود و تنها پس از دریافت تامین، اجازه ی خروج از کشور توسط دادگاه صادر میشود. این تامین عموما به عنوان وثیقه و تحت قالب ملک یا یک حساب بانکی با ارزش مالی نسبتا بالا به دادگاه سپرده میشود.