واضحترین تصویری که از آدم ربایی در ذهن داریم، گرفتن دستمالی حاوی مواد بیهوش کننده در برابر بینی افراد در فیلمهای هالیوودی و حتی ایرانی است که معمولاً با انگیزههای انتقام و دسترسی به اطلاعات مخفی و حیاتی همراه است و خلق چنین صحنههایی، هیجان داستان را نیز بالا میبرد.
یکی از تکراریترین سناریوها در جهان هم ارتکاب به دزدیدن افراد و گروگان گرفتن فرزند یکی از شخصیتهای سیاسی، اعضای مافیا یا نیروهای نظامی است که عاملان این اتفاق در برابر آزادی کودک، فرد را وادار به پرداخت مبالغ مشخصی وجه و یا انجام امور درخواستی میکنند.
اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید چنین جرمی در دنیای حقیقی نیز اتفاق میافتد و قانونگذار مجازات آدم ربایی را نیز تعیین کرده است.
بنابراین خوب است که سطح اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببرید تا اگر خدای ناکرده روزی گرفتار این موضوع شدید، بدانید چگونه باید برای مجازات خاطیان و مجرمین اقدام کنید.
تعریف جرم آدم ربایی
ربودن و مخفی کردن اشخاص، فارق از اینکه باعث ایجاد صدمات جسمی به افرادی که مورد سوء قصد قرار میگیرند میشود، تعرض به شخصیت روحی و معنوی آنان نیز هست. بههمین دلیل قانونگذار این جرم را از دو جنبه عمومی و خصوصی بررسی میکند و حتی در صورت گذشت شاکی در جرم آدم ربایی، جنبه عمومی جرم به قوت خود باقی میماند.
طبق اصل ۲۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی، “حیثیت، جان، مال، حقوق، مسکن و شغل اشخاص از تعرض مصون است، مگر در مواردی که قانون تجویز کند.” بنابراین هیچ کس حق ندارد خودسرانه اقدام به سلب آزادی افراد کند و با تهدید و فریب، آنها را مجبور به آنچه مطابق میل خود است، نماید.
در اصل ۳۲ قانون اساسی نیز آمده است که “هیچ کس را نمیتوان دستگیر کرد، مگر به حکم و ترتیبی که قانون معین میکند.”
بنابراین آدم ربایی نه تنها تجاوز به حقوق یک شهروند است، بلکه دخالت در قانون کشور و شکستن حد و مرزهای حق و حقوق قانونی است.
طبق اصل ۳۳ قانون اساسی هر آن کس که فردی را به زور از جایی به جای دیگر منتقل کند، بدون اینکه رضایت فرد در نظر گرفته شود، مشمول جرم آدم ربایی است: “هیچ کس را نمیتوان از محل اقامت خود تبعید کرد، یا از اقامت در محل مورد علاقهاش ممنوع، یا به اقامت در محلی اجبار ساخت، مگر در مواردی که قانون مقرر میدارد.”
آدم ربایی؛ مانند هر جرم دیگری در قانون از سه منظر مورد کنکاش قرار میگیرد: بعد مادی، بعد معنوی و بعد قانونی.
- بعد مادی
جرم آدم ربایی؛ همانطور که از فعلش پیداست، دزدیدن، جابجا کردن و یا انتقال نوزاد، کودک و یا فرد بالغ به هر مکانی بدون رضایت اوست.
- بعد معنوی
بعد معنوی آدم ربایی، زمانی اتفاق میفتد که شخص با قصد و غرض قبلی اقدام به این کار کرده باشد. بهعبارتی مجرم باید نیت عمل مجرمانه را داشته باشد.
- بعد قانونی
قانون مجازات اسلامی در مواد ۷۲۱ و ۶۳۱ به بعد قانونی آدم ربایی پرداخته است. طبق این مواد، کسی که با دریافت پول و به قصد انتقام یا هر نیتی، با تهدید و فریب، کسی را برباید و یا مخفی کند، مرتکب جرم آدم ربایی شده است و مطابق قانون بین ۵ تا ۱۵ سال به حبس محکوم میشود.
مجازات آدم ربایی
یکی از مظاهر جرم آدم ربایی، که چندین دهه پیش به سبب قانونمند نبودن بیمارستانها به وفور رخ میداد، جابجا کردن نوزاد تازه متولد شده بود.
خوب است بدانید که طبق قانون مجازات اسلامی، دزدیدن نوزاد تازه متولد شده و مخفی کردن او و سپردن نوزاد به هر کس غیر از مادرش، مشمول جرم شده و ۶ ماه تا ۳ سال حبس خواهد داشت.
چنانچه نوزاد ربوده شده مرده باشد و یا در حین ربایش اتفاقی برای او افتاده باشد، مجازات دیگری در نظر گرفته میشود.
همچنین در ربایش افراد بالغ، اگر با تهدید و بهکارگیری وسایل نقلیه همراه باشد و یا در زمان مخفی کردن، فرد ربوده شده مورد آزار و اذیت جسمی و روحی قرار گرفته باشد، مجازات متفاوتی برای مجرم در نظر گرفته خواهد شد.
ضمناً تمامی کسانی که در این جرم، دست داشته باشند نیز مجرم تلقی میشوند.
بهطور کلی باید گفت، مجازات آدم ربایی با توجه به شیوه ربایش، تعداد افراد دست اندر کار، وضعیت روحی و جسمی فرد ربوده شده، مدت زمان مخفی کردن، نحوه ارتکاب جرم آدم ربایی و زمینه اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ارتکاب به این عمل، متفاوت خواهد بود.
جرم آدم ربایی در صورت رضایت شاکی
این جرم از آن دست اعمال مجرمانهای است که دارای دو جنبه عمومی و خصوصی است.
جرایم ارتکابی که دارای دو جنبهاند، هم فرد بزه دیده را آزار میدهند و هم افکار عمومی را میآزارند.
در واقع وقوع آن جرم، پیامدهای اجتماعی در پی خواهد داشت و آدم ربایی نیز در این دسته قرار میگیرد.
بنابراین جرم آدم ربایی در صورت رضایت شاکی نیز به قوت خود باقی است و مشمول مجازات میشود.
با گذشت شاکی از جرم آدم ربایی؛ تنها بخشی از مجازات که شامل جنبه خصوصی جرم است، بخشیده میشود و جنبه عمومی جرم به قوت خود باقی میماند.
مراحل شکایت آدم ربایی
ممکن است شما یا یکی از عزیزانتان بزه دیده جرم آدم ربایی باشید، اما ندانید که اکنون چگونه میتوانید علیه مجرمین اقدام قانونی کنید. بهتر است حتی اگر کابوس این اتفاق لحظهای رهایتان نمیکند، با تکیه بر مشاوره حقوقی و دانش وکلای حاذق، دست مجرمان را برای قانون رو کنید تا مشمول مجازات شوند.
فارق از آسیبهای جسمی که متحمل شدید، روح و روانتان نیز اینک به هم ریخته است و فراموش نکنید، مجرم باز هم میتواند به افراد دیگری زخمهای روحی و جسمی وارد کند.
ازاینرو مجموعه حقوقی تهران مدافع متشکل از وکلای پایه یک دادگستری به شما کمک میکنند تا اقدام به طرح شکواییه نمایید.
پس از طرح شکواییه شما با راهنماییهای وکیل خود و ارایه مدارک و شواهد دال بر وقوع جرم آدم ربایی، کار را به بازپرس پرونده میسپارید و پس از صدور حکم احراز وقوع جرم آدم ربایی، امکان بازداشت موقت مجرم نیز وجود دارد.
طرح شکواییه، مهمترین اقدام شما برای رسوا کردن مجرمان است. مشاور حقوقی تهران مدافع به شما کمک میکند تا با ارائه طرح درست و اصولی شکواییه در کمترین زمان، بهترین نتیجه را دریافت کنید و بخشی از آلام روحی خود را التیام بخشید.
برای آشنایی با وکیل نیروهای مسلح در تهران می توانید به لینک مربوطه مراجعه کنید.
کلام آخر
هیج کس نباید به حقوق فردی یک شهروند آزاد در چارچوب قانون اساسی آن کشور متعرض شود و هر اقدامیبرای اعمال زور و مجبور کردن افراد برای حضور در مکانی دیگر، مشمول جرم آدم ربایی است و مطابق قانون مجازات دارد.
حتی در صورت گذشت شاکی از جرم آدم ربایی نیز قانون به سبب جنبه عمومی جرم، خاطیان را رها نمیکند تا بزهکاران نتوانند فضای جامعه را به سمت التهاب و ناامنی بکشانند.
تعرض به آزادیهای فرد با توسل به زور اگرچه ممکن است آسیبهای جسمی هم به همراه داشته باشد اما بدترین وجه آن ایجاد مشکلات روحی برای فرد بزه دیده است.
گروه وکلای تهران مدافع، برای ارائه مشاوره حقوقی و نیز حضور در کنار افراد آسیب دیده از جرم آدم ربایی، برای شرکت در جلسات دادگاه و تسریع روند دادرسی با ارائه راهکارهای قانونی میتوانند از مشکلات روحی افراد کاسته و به روند اجرای عدالت کمک کنند.