در این مقاله قصد داریم با یکی از انواع طلاق که امروزه بیشترین سهم را در میان انواع جدایی زوجین به خود اختصاص داده است، با عنوان طلاق توافقی و مراحل آن آشنا شویم و به این نکته بپردازیم که آیا عدم حضور زوجه در طلاق توافقی امکان پذیر خواهد بود یا خیر؟ البته اشاره‌ای نیز به حالت پشیمانی زوجه پس از اعلام حکم طلاق توافقی نیز خواهیم داشت.
عدم حضور زوجه در طلاق توافقی و مراحل انجام آن
اگر زوجین به هر دلیلی مایل باشند از یکدیگر جدا شوند و در مورد میزان مهریه، نفقه، حق حضانت فرزند (در صورت وجود) ، جهیزیه و … نیز با یکدیگر به توافق رسیده باشند، این توافق از پیش انجام شده در منظر دادگاه نیز قابل اعتنا خواهد بود. به طور نمونه اگر زوجین در زمینه مهریه به این تفاهم رسیده باشند که بخشی از آن بخشیده و بخش دیگری پرداخت شود، این توافق میتواند در دادگاه مطرح گردد و به اجرا درآید. هم چنین طرفین می‌توانند برای به انجام رساندن مراحل قانونی طلاق توافقی و یا برای عدم حضور زوجه در طلاق توافقی وکیل اختیار کنند.
با توجه به ایجاد تغییرات در شرایط طلاق توافقی از سال ۹۷، برای انجام مراحل آن باید یکی از زوجین یا هر دوی آن‌ها در سامانه نوبت دهی طلاق نسبت به انتخاب استان مورد نظر بکوشند. سپس مشخصات خود را وارد نمایند و اطلاعات وارد شده پس از تأیید منجر به ارائه کد رهگیری می‌شود. در ادامه یکی از مراکز مشاوره انتخاب می‌شود و این جلسات در بازه ۴۵ روزه از یک تا ۵ جلسه زمان خواهد برد. در صورت اصرار بر طلاق پس از دریافت مشاوره، یک دادخواست در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و در ادامه به دادگاه خانواده ارسال می‌گردد. پس از اینکه رأی دادگاه صادر شد، زوجین می‌توانند در بازه سه ماهه به دفتر رسمی ثبت طلاق مراجعه و نسبت به ثبت قطعی آن اقدام نمایند.
ثبت دادخواست طلاق توافقی
برای این منظور حضور زوج یا وکیل آن‌ها اجباری است. در صورت حضور وکیل، عدم حضور زوجه در طلاق توافقی و پیگیری مراحل آن بلامانع است. واضح است که در طلاق توافقی شرط توافق زوجین باید رعایت گردد. این طلاق براساس توافق و سازش طرفین در زمینه جدایی به دست می‌آید از این رو برای شروع دادخواست طلاق امضای هر دو طرف و یا وکلای ذیصلاح آنان نیاز است.
اگر شوهری از همسر (زوجه) خود وکالت در طلاق داشته باشد، عدم حضور زوجه در طلاق توافقی در ثبت درخواست طلاق بلامانع است و دیگر لزومی به حضور زوجه نیست؛ اما مرد باید به همراه وکالت دریافتی از زوجه و تعیین وکیل برای او اقدام کند. در این موقعیت اجبار به دریافت امضاء و حضور وکیل برای ثبت درخواست طلاق توافقی وجود دارد. در صورتی که رأی قطعی دادگاه صادر گردید و در بازه زمانی سه ماهه اعتبار گواهی عدم سازش، عدم حضور زوجه در طلاق توافقی در هنگام ثبت در دفترخانه برای زوج مانعی ایجاد نمی‌کند. ماده ۳۴ قانون حمایت از خانواده در مورد اعتبار گواهی عدم سازش چنین بیان می‌کند که «مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش برای تسلیم به دفتر رسمی ازدواج و طلاق نیز، به مدت سه ماه بعد از تاریخ ابلاغ رأی قطعی و یا قطعی شدن رأی عدم سازش اعتبار دارد. اگر در این مدت زمان گواهی مذکور ارائه نگردد، یا اینکه شخصی که آن را به دفترخانه رسمی داده است در مدت سه ماه از تاریخ ارائه، در دفترخانه مریوطه حاضر نشود، یا مدارک لازم را ارائه ندهد، گواهی صادر شده از درجه اعتبار ساقط است و در تبصره چنین ذکر شده است که «هرگـاه گواهی عـدم امکان سازش صادرشده بر اساس توافق زوجین به حکم قانون از درجه اعتبار ساقط شود کلیه توافقاتی که گواهی مذکور بر مبنای آن صادر شده است ملغی می‌گردد».
در قانون حمایت خانواده ماده ۳۵ آن مقرر شده است که «هرگاه زوج در مهلت مقرر به دفتر رسمی ازدواج و طلاق مراجعه و گواهی عدم امکان سازش را تسلیم کند، درصورتی که زوجه ظرف یک هفته در دفترخانه حاضر نشود سردفتر به زوجین اخطار می‌کند برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن در دفترخانه حاضر شوند. درصورت عدم حضور زوجه صیغه طلاق جاری و پس از ثبت به وسیله دفترخانه مراتب به اطلاع زوجه می‌رسد» و هم چنین به عنوان تبصره آن چنین ذکر می‌شود که «فاصله بین ابلاغ اخطاریه و جلسه اجرای صیغه در این ماده و ماده (۳۴) این قانون نباید از یک هفته کمتر باشد. در مواردی که زوج یا زوجه مجهول‌المکان باشند، دعوت از شخص مجهول‌المکان از طریق نشر آگهی در جراید کثیرالانتشار یا هزینه درخواست کننده به وسیله دفترخانه به عمل می‌آید».
پشیمانی از عدم حضور زوجه در طلاق توافقی پس از صدور حکم طلاق
اگر پس از صدور حکم طلاق در طلاق توافقی زوجه پشیمان شود، همسر وی میتواند برای ثبت طلاق به دفترخانه مراجعه نماید و حتی با عدم حضور زوجه در طلاق توافقی در مرحله ثبت طلاق مراحل قانونی آن را به انجام رساند.
تکلیف مهریه در طلاق توافقی
برخلاف تصور عموم مردم، بخشش مهریه در طلاق توافقی اجباری نیست. در این نوع طلاق که بر پایه توافق طرفین شکل می گیرد زوجه مکلف به بخشیدن مهریه خود جهت دریافت طلاق نخواهد بود، ولی زوجین باید برای بخشش یا دریافت آن با یکدیگر به توافق برسند. در این حالت لازم به ذکر است که اگر توافقی بین زوجین انجام گرفت اما طلاق به صورت قانونی صورت نپذیرفت، این توافقات در آینده قابل استناد نخواهند بود. به طور مثال اگر زوجه در قبال دریافت طلاق مهریه خود را بر زوج ببخشد اما طلاق رخ ندهد در آینده زوج نمی‌تواند به این ادعا استناد کند و مهریه را بخشیده شده، تلقی نماید.
لازم به یادآوری است که طلاق توافقی امروزه به عنوان یکی از انواع سریع و بی دردسر طلاق در نظر گرفته می‌شود. در این نوع جدایی، لزوم رسیدن به رضایت کامل در انجام مراحل آن از سوی طرفین وجود دارد. همان طور که پیش‌تر نیز بدان پرداخته شد عدم حضور زوجه در طلاق توافقی در صورت وجود وکیل امکان پذیر خواهد بود و اگر هر دو وکیل اختیار کنند نیازی به حضور طرفین احساس نخواهد شد. البته عدم شرکت در جلسات مشاوره پیش از طلاق فقط در موارد نادر امکان پذیر است و در غیر این صورت حضور زوجین در این جلسات الزامی است.
سؤالات متداول:
- مدارک مورد نیاز برای انجام مراحل طلاق توافقی چیست؟
برای این منظور عقدنامه یا رونوشت آن، شناسنامه و کارت ملی زوج مورد نیاز است. در صورت عدم دسترسی به کارت ملی، اطلاع از شماره ملی برای ارائه دادخواست طلاق توافقی نیز کافی است.
- آیا زوجه میتواند بدون حضور زوج مراحل طلاق را به انجام برساند؟
در صورتی که زوجه از قبل وکالت در طلاق را داشته باشد، میتواند بدون حضور زوج نیز این مراحل را پیگیری نماید. حتی میتواند بدون حضور زوج به دفتر رسمی ثبت طلاق نیز مراجعه کند.
- آیا عدم حضور زوجه در طلاق توافقی در تمامی مراحل امکان پذیر است؟
به یاد داشته باشید که امکان عدم حضور زوجه در طلاق توافقی در صورت داشتن وکیل در تمامی مراحل به جز جلسات مشاوره وجود دارد. حضور هر دو طرف نیز در جلسات مشاوره الزامی است.
- آیا عدم حضور زوجه در طلاق توافقی در محضر، ضمانت اجرایی دارد؟
پاسخ بلی است. لزوم توافق کامل طرفین در تمامی مراحل وجود دارد، حتی مرحله‌ای که به صدور رأی، اجرا و ثبت آن در دفترخانه ختم می‌شود.
اشتراک در شبکه اجتماعی
اشتراک در
فیسبوک
اشتراک در
توییتر
اشتراک در
واتساپ
اشتراک در
تلگرام
مطالب مرتبط با این موضوع
